Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας προγράμματος παρέμβασης για τη βελτίωση της ικανότητας επίλυσης μαθηματικών προβλημάτων, σε μαθητές Δημοτικού Σχολείου με δυσκολίες μάθησης στα Μαθηματικά
Abstract
Η μελέτη της βιβλιογραφίας για τις δυσκολίες των μαθητών στα σχολικά Μαθηματικά
υποδεικνύει ότι πολλοί μαθητές συναντούν μεγαλύτερες δυσκολίες στην επίλυση
προβλημάτων και ότι, οι λιγοστές δεξιότητες που αποκτούν στην επίλυση προβλημάτων
ρουτίνας, σπάνια γενικεύονται στην επίλυση προβλημάτων της καθημερινής ζωής.
Σκοπός αυτής της μελέτης είναι η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας προγράμματος
παρέμβασης για την βελτίωση της ικανότητας επίλυσης χαρακτηριστικών προβλημάτων
της καθημερινής ζωής, για τα οποία αναμένεται να αναπτύξουν οι μαθητές τις αναγκαίες
μεθόδους επεξεργασίας. Η ερευνητική μας υπόθεση είναι α) οι μαθητές με σοβαρές
δυσκολίες στα σχολικά μαθηματικά εκτός από τις επιμέρους δυσκολίες στη χρήση των
αλγόριθμων υστερούν σε μεθόδους επεξεργασίας της αναπαράστασης του προβλήματος
β) ότι οι μαθητές αυτοί μπορούν να αναπτύξουν κατάλληλες μεθόδους επεξεργασίας
προβλημάτων μέσω παιδαγωγικού προγράμματος παρέμβασης γ) η βελτίωση των
μεθόδων επεξεργασίας της αναπαράστασης αναμένεται να βελτιώσει την ικανότητα
επίλυσης προβλημάτων.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε Δημοτικό Σχολείο της περιοχής Πέλλας κατά το σχολικό
έτος 2017-18 και το δείγμα αποτέλεσαν 10 μαθητές της Δ΄ τάξης εκ των οποίων οι 5
μαθητές αποτέλεσαν την πειραματική ομάδα και 5 την ομάδα ελέγχου. Για την επιλογή
του δείγματος και την κατάταξή τους σε ισοδύναμες ομάδες χορηγήθηκαν 2 κριτήρια στο
σύνολο των μαθητών της Δ τάξης (23 μαθητές). Με την χορήγηση του κριτηρίου της
Μαθησιακής επάρκειας εκτιμήθηκε η μαθησιακή ικανότητα ώστε να αποκλειστούν από το
δείγμα μαθητές με δυσκολίες μάθησης που οφείλονται σε νοητική ανεπάρκεια ενώ με την
χορήγηση του κριτηρίου Μαθηματικής επάρκειας εκτιμήθηκε ο αριθμός των μαθητών που
έχουν σοβαρές δυσκολίες στα Μαθηματικά. Για τον προσδιορισμό των δυσκολιών κατά
την επίλυση προβλημάτων χορηγήθηκαν υπό μορφή δοκιμασίας 4 προβλήματα
καθημερινής ζωής στους 10 μαθητές των δύο ομάδων στην αρχή και στο τέλος της
έρευνας. Η επίλυσή τους αξιολογήθηκε ως προς τις μεθόδους επεξεργασίας της
αναπαράστασης του προβλήματος και την επιλογή των πράξεων με ολιγόλεπτη
συνέντευξη που ακολούθησε μετά από κάθε δοκιμασία για κάθε μαθητή ξεχωριστά.
4
Τα αποτελέσματα υπέδειξαν ότι οι μαθητές με σοβαρές δυσκολίες στην επίλυση
προβλημάτων μπορούν να βελτιώσουν μεθόδους επεξεργασίας της αναπαράστασης. Η
ικανότητα επίλυσης δεν βελτιώθηκε όσο ήταν αναμενόμενο καθώς εξαρτάται και από
άλλους παράγοντες όπως η μαθηματικοποίηση του προβλήματος, η ορθή χρήση
μαθηματικών συμβόλων και η σωστή εκτέλεση των αλγόριθμων.
___________________________________________________________________________
The study of the literature concerning the difficulties of the pupils in curricular
Mathematics, suggests that a lot of pupils face greater difficulties in problem solving. The
aim of the current study is the examination of the intervention program’s effectiveness in
improving the ability to solve characteristic problems in everyday life, about which the
pupils are expected to develop the necessary processing methods. Our hypothesis is that a)
the pupils with severe learning difficulties in curricular mathematics lack in methods of
processing the representation of the problem b) the same pupils can develop suitable
problem processing methods through pedagogical intervention programs c) the
improvement of the representation processing method is anticipated to improve the
problem-solving abilities.
The research was conducted in a Primary School in the region of Pella during the school
year 2017-2018. For the selection and classification of the sample into two equal teams 2
tests were given to all the pupils of Forth Grade (23 children). 10 pupils of Forth Grade
comprised the sample, 5 of whom comprised the experimental team and the other 5 the
control team. The learning abilities were evaluated with the use of the Learning
competence test, to exclude from the sample pupils with extended learning difficulties due
to Intellectual disabilities, while the number of pupils with serious difficulties in
Mathematics was evaluated with the Mathematical competence test. To define the
difficulties during problem solving, a quiz with 4 problems of everyday life was assigned
to the 10 pupils of the two teams in the beginning and at the end of the research. The
5
problem solving was assessed in terms of the processing methods of the representation of
the problem and the selection of the operations with a short interview of each pupil
separately, following each quiz.
The results have shown that the pupils with serious difficulties in problem solving can
improve processing methods of representation. The ability of solving wasn’t as improved
as expected because it depends on other factors as well, such as the mathematization of the
problem, the correct use of mathematical symbols and the correct execution of the
algorithms.