Η έννοια της Ευρωπαικής πολιτειότητας, μέσα από τις οπτικές μαθητών του δημοτικού σχολείου.

Abstract

Η παρούσα εργασία εξετάζει τις απόψεις των μαθητών των δημοτικών σχολείων, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν ως εφαλτήριο για τη διερεύνηση του θέματος σχετικά με την ευρωπαϊκή και εθνική ταυτότητα και ευρύτερα ζητήματα πολιτειότητας. Ειδικότερα, η εργασία στοχεύει: (i) στις αντιλήψεις των μαθητών για τον έλληνα και τον ευρωπαίο πολίτη, (ii) στα δικαιώματα, στις υποχρεώσεις και στις δεξιότητες των πολιτών σύμφωνα με την οπτική των μαθητών, (iii) στις ομοιότητες και στις διαφορές των ελλήνων μαθητών με μαθητές από άλλες χώρες εντός και εκτός Ε.Ε. και (iv) στην άποψη των μαθητών σχετικά με τα ευρωπαϊκά προγράμματα κινητικότητας (Erasmus). Οι προαναφερθέντες στόχοι θα επιτευχθούν μέσα από την ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας και την έρευνα που διενεργήθηκε κατά το σχολικό έτος 2022-23, στην οποία συμμετείχαν 101 μαθητές των δημοτικών σχολείων της Φλώρινας, οι οποίοι συμπλήρωσαν ένα ερευνητικό ερωτηματολόγιο που αναλύθηκε ποσοτικά και ποιοτικά. Τα αποτελέσματα έδειξαν μια θετική στάση των μαθητών απέναντι στην Ευρώπη και την ευρωπαϊκή ταυτότητα, καθώς φάνηκε οι περισσότεροι μαθητές να αισθάνονται και ευρωπαίοι πολίτες, εκτός από έλληνες. Επίσης, σε ζητήματα παροχής βοήθειας σε ανθρώπους που την έχουν ανάγκη, οι περισσότεροι μαθητές έδειξαν μια ευαίσθητη στάση απέναντί τους, σύμφωνα με τις απαντήσεις τους. Θετικό στοιχείο επίσης, αποτελεί το γεγονός ότι η συμπερίληψη μαθητών με μεταναστευτικό προφίλ στο κοινωνικό σύνολο της τάξης, πραγματοποιείται σε μεγάλο ποσοστό. Παράλληλα, μια μερίδα μαθητών εξέφρασε τον δισταγμό της για ορισμένα ζητήματα, τα οποία όμως αναλύει και επεξηγεί στις ερωτήσεις ανάπτυξης. Επίσης, διαφάνηκε μια μικρή δυσκολία των μαθητών στην κατανόηση ορισμένων σύνθετων ερωτήσεων, εξαιτίας της ηλικίας τους. Τέλος, οι περισσότεροι μαθητές συγκλίνουν στην άποψη ότι αισθάνονται ευρωπαίοι πολίτες, διότι η Ελλάδα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Προφανώς, υπήρξε και ένα μικρό ποσοστό μαθητών, οι οποίοι αισθάνονται μόνο έλληνες πολίτες και θεωρούν ότι τα αυτά που χωρίζουν τους ευρωπαίους είναι περισσότερα από αυτά που τους ενώνουν. ___________________________________________________________________________ This paper examines the views of primary school students, which were used as a springboard for exploring the issue of European and national identity and wider issues of citizenship. In particular, the paper aims to explore (i) students' perceptions of Greek and European citizenship; (ii) the rights, obligations and skills of citizenship according to students' perspectives; (iii) the similarities and differences between Greek students and students from other countries within and outside the EU; and (iv) students' views on European mobility programmes (Erasmus). The aforementioned objectives will be achieved through the review of existing literature and the research conducted during the school year 2022-23, in which 101 students of primary schools in Florina participated, who completed a research questionnaire that was analyzed quantitatively and qualitatively. The results showed a positive attitude of students towards Europe and European identity, as most students seemed to feel European citizens, in addition to being Greek. Also, on issues of providing help to people in need, most students showed a sensitive attitude towards it, according to their answers. Another positive aspect is that the inclusion of pupils with an immigrant profile in the social fabric of the classroom is carried out to a large extent. At the same time, a proportion of pupils expressed hesitation about certain issues, which are however analysed and explained in the development questions. Also, a slight difficulty of students in understanding some complex questions was evident due to their age. Finally, most students converge on the view that they feel European citizens because Greece belongs to the European Union. Obviously, there was also a small percentage of students who feel only Greek citizens and consider that what divides Europeans is more than what unites them