Διερεύνηση των απόψεων των προϊσταμένων νηπιαγωγών αναφορικά με τον ρόλο τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας: Μια πιλοτική έρευνα διερευνώντας την αστάθεια, την αβεβαιότητα, την πολυπλοκότητα και την ασάφεια (VUCA ηγεσία)

Abstract

Στις αρχές του 2020, όλος ο κόσμος αντιμετώπισε την άγνωστη κατάσταση που προκάλεσε ο COVID-19, προκαλώντας ένα ασταθές, αβέβαιο, περίπλοκο και διφορούμενο περιβάλλον (VUCA). Τα σχολεία, στις περισσότερες χώρες, κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν προκλήσεις, όπως η επαναλειτουργία των σχολείων με κανόνες κοινωνικής απόστασης, υβριδικά μοντέλα διδασκαλίας κ.λπ. Επιπλέον, η ηγεσία του σχολείου κλήθηκε να αντιμετωπίσει απρόβλεπτες καταστάσεις, σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό πλαίσιο εκπαιδευτικών και ψυχοκοινωνικών αλλαγών. Το εννοιολογικό πλαίσιο αυτής της μελέτης είναι το μοντέλο ηγεσίας της VUCA όπως αποδόθηκε από τους Barber (1992) και Bennis & Nanus (2003). Ο σκοπός της μεικτής πιλοτικής έρευνας, είναι να διερευνήσει τις απόψεις των προϊσταμένων νηπιαγωγών κατά τα σχολικά έτη 2020-2021 και 2021-2022, υπό το πρίσμα των VUCA περιβαλλόντων. Αυτή η μελέτη διερευνά τις επιρροές της πανδημίας στον ρόλο των προϊσταμένων νηπιαγωγείου, ενώ, παράλληλα αναδεικνύει τις εμπειρίες και τις αντιλήψεις τους. Για την ποσοτική ανάλυση συλλέχθηκαν δεδομένα, από 131 προϊσταμένους/ες νηπιαγωγείου, μέσω διαδικτυακής έρευνας. Για την ποιοτική, δε, ανάλυση από 12 προϊσταμένους/ες νηπιαγωγείου, μέσω ημιδομημένης συνένευξης. Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι οι προϊστάμενοι/αμένες νηπιαγωγείου φαίνεται να αντιλαμβάνονταν τον ρόλο τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας κυρίως ως πολύπλοκο, ασταθή, ασαφή, και ως εκ τούτου αβέβαιο. Ωστόσο, κατάφεραν να διατηρήσουν και να ενισχύσουν τις σχολικές τους αξίες, τη συνεργασία μεταξύ των συναδέλφων τους και την επικοινωνία μεταξύ όλων των μελών του σχολείου. Επιπλέον, ανέδειξαν ενσυναίσθηση και αμεσότητα, ανεξάρτητα από το φύλο τους. Τα ευρήματα συζητούνται για την αξιοποίησή τους στο πλαίσιο εκπαιδευτικών δράσεων σε περιόδους κρίσης και στην ανάπτυξη του επαγγελματικού ρόλου των σχολικών ηγετών. _______________________________________________________________________________ In early 2020, the entire world faced the unknown situation caused by COVID-19, causing a volatile, uncertain, complex and ambiguous (VUCA) environment. Schools, in most countries, have been asked to face challenges such as reopening schools with social distancing rules, hybrid teaching models, etc. In addition, school leadership had to cope with unforeseen situations, in a particularly demanding context of educational and psychosocial changes. The conceptual framework of this study is the VUCA leadership model as attributed by Barber (1992) and Bennis & Nanus (2003). The purpose of the mixed pilot research is to explore early childhood school leaders’ perceptions during the school years 2020-2021 and 2021-2022, in the light of VUCA environments. This study explores the impacts of the pandemic on the role of early childhood school leaders, while highlighting their experiences and perceptions. For the quantitative analysis, data was collected from 131 early childhood school leaders, through an online survey. For the qualitative analysis by 12 early childhood school leaders, through a semi-structured interview. The results of the study show that early childhood school leaders seem to perceive their role during the pandemic mainly as complex, unstable, unclear, and therefore uncertain. However, they managed to maintain and strengthen their school values, cooperation between their colleagues and communication between all members of the school. In addition, they demonstrated empathy and vigilance, regardless their gender. The findings are discussed for their utilization in the context of educational actions in times of crisis and in the development of the professional role of school leaders.