Η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στο λόγο των εκπονητών της εκπαιδευτικής πολιτικής

Abstract

Η μετάβαση από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί ένα ζήτημα που, εδώ και χρόνια, βρίσκεται στο επίκεντρο του δημόσιου ενδιαφέροντος και απασχολεί την εκπαιδευτική πολιτική όλων των κυβερνήσεων. Μέχρι σήμερα, έγιναν πολλές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες σχετικά με τα συστήματα εισαγωγής στα τριτοβάθμια ιδρύματα με την εφαρμογή πληθώρας νόμων, προεδρικών διαταγμάτων και υπουργικών αποφάσεων. Αυτές οι προσπάθειες είχαν ως στόχο, σύμφωνα με τις εξαγγελίες των εκάστοτε ιθυνόντων, τη βελτίωση της λειτουργίας του λυκείου και του τρόπου εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καθώς και την άμβλυνση των αρνητικών εκπαιδευτικών και κοινωνικοοικονομικών τους επιπτώσεων στην ελληνική κοινωνία, γενικότερα, αλλά και στους ίδιους τους μαθητές. Εντούτοις, παρά τις προσδοκίες των εισηγητών τους, τα συστήματα πρόσβασης που εφαρμόστηκαν φαίνεται ότι δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τα πάγια και διαχρονικά προβλήματα του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας. Η παρούσα έρευνα στοχεύει, να διερευνήσει το λόγο (discourse) που κατά το πρόσφατο παρελθόν έχουν παραγάγει οι εκπονητές της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής σε σχέση με το σημαντικό αυτό ζήτημα, τους λόγους που επιβάλλουν την τροποποίησή του καθώς και τα παιδαγωγικά και κοινωνικά οφέλη που αναμένεται να προέλθουν από αυτή. Για την επίτευξη των στόχων αυτών, μελετήθηκαν 21 επίσημα κείμενα (Πρακτικά Βουλής, Εισηγητικές Εκθέσεις και άλλα σχετικά έγγραφα) όπου αποτυπώνεται ο λόγος των εκπονητών της εκπαιδευτικής πολιτικής των κυβερνήσεων κατά τα έτη 1997, 2001, 2013 και 2015. The transition from secondary to tertiary education constitutes a question that, for years, is found in the epicenter of public interest and concerns educational policy of all the governments. Until now, numerous of reforming efforts have already been made, regarding to the systems of access to tertiary education, by the application of too many laws, presidential decrees and ministerial decisions. These efforts, according to the announcements of policy makers, aimed at the improvement of functioning of high school and of the way to access Higher Education as well as at mitigating educational and socio-economic repercussions in the Greek society. Nevertheless, despite the expectations of their rapporteurs, the systems of access that were applied appear to not have accomplished to face the constant and diachronic problems of Greek educational system. This study aims to examine the discourse that, at the recent past, educational policy makers have produced, concerning this important subject, the reasons that impose its modification as well as the pedagogic and social profits that are expected to emanate from this. For the achievement of these objectives, 21 official documents (parliamentary documents, recommendatory reports and other relative written) were studied, in which the discourse of educational policy makers of governments at years 1997, 2001, 2013 and 2015 is reflected. Le passage de l’enseignement secondaire à l’enseignement supérieure constitue un sujet qui depuis des années, se trouve à l’épicentre de l’intérêt public et préoccupe la politique éducative de tous les gouvernements. Jusqu’ à aujourd’hui, de nombreux efforts réformateurs concernant le système d'accès à l’enseignement tertiaire ont eu lieu avec l’application de lois, de décrets présidentiels, et de décisions ministérielles. Ces efforts avaient pour objectif, conformément aux annonces des dirigeants, l’amélioration du fonctionnement du lycée et du mode d'accès à l'enseignement supérieur ainsi que l'atténuation des répercussions éducatives et socio-économiques. Néanmoins, malgré les attentes des rapporteurs, il paraît que les systèmes d'accès qui ont été appliqués n’ont pas pu confronter aux problèmes constants et diachroniques du système éducatif du pays. La présente enquête vise à étudier le discours que, dans un passé récent, les producteurs de la politique éducative grecque ont élaboré par rapport à ce sujet important, les raisons qui imposent sa modification ainsi que les bénéfices pédagogiques et sociaux qui devraient provenir de cellle-ci. Pour l’accomplissement de ces objectifs, 21 documents officiels ont été étudiés (comptes rendus des débats parlementaires, rapports introductifs, et d’autres documents authentiques relatifs) où est enregistré le discours des producteurs de la politique éducative gouvernementale des années 1997, 2001, 2013 et 2015.