| dc.description.abstract | Η παρούσα διπλωματική εργασία με τίτλο: «Σημειωτική ανάλυση εικόνων ως προς την παρουσίαση των πολιτισμικών χαρακτηριστικών. Μελέτη περίπτωσης εγχειριδίων διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας: Γεια σας 1 και 2» συντάχθηκε στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Πολιτισμικές Σπουδές, Σημειωτικές Δομές και Πρακτικές» του τμήματος Νηπιαγωγών, της Παιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Στη διπλωματική εργασία αναλύονται με τη σημειωτική μέθοδο οι εικόνες των εγχειριδίων διδασκαλίας ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης, με στόχο τη διερεύνηση του πολιτισμικού φορτίου και συγκεκριμένα της ‘ελληνικότητας’ που μεταφέρουν. Ερευνάται η παραγωγή εικόνας στα δύο πρώτα εγχειρίδια της σειράς Γεια σας και συγκεκριμένα, η ανάλυση των εικόνων που παραπέμπουν σε χώρο και η σχέση τους με τους άλλους κώδικες και στοιχεία του πολιτισμού. Μέσα από την ανάλυση των εικόνων των εγχειριδίων στόχος είναι να εξαχθούν συμπεράσματα για το αν το εγχειρίδιο διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας φέρει πολιτισμικά χαρακτηριστικά και σε ποιο βαθμό. Μελετάται ο βαθμός της ‘ελληνικότητας’ που φέρουν τα δύο εγχειρίδια, δηλαδή των στοιχείων του ελληνικού πολιτισμού που μεταφέρονται μέσα από τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας.
Η εργασία διαρθρώνεται σε δύο μέρη: το θεωρητικό και το ερευνητικό. Το θεωρητικό μέρος εξετάζει την ελληνική γλώσσα ως δεύτερη, αρχικά διακρίνοντας τους όρους δεύτερη και ξένη γλώσσα, και στη συνέχεια εξηγώντας την ανάγκη εκμάθησης της ελληνικής, την πιστοποίηση επάρκειας της ελληνομάθειας και τη στάση και τις ενέργειες του ελληνικού σχολείου για τη διδασκαλία της ελληνικής. Στο δεύτερο σκέλος της θεωρίας παρουσιάζεται ο πολιτισμός και τα εγχειρίδια. Εξετάζεται η σχέση του εγχειριδίου διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης με την επικοινωνία και τη σημειωτική και ο ρόλος των εικόνων στα εγχειρίδια διδασκαλίας της ελληνικής. Έπειτα ορίζεται η έννοια του πολιτισμού και η ανάγκη ανάλυσης και διερεύνησης των εγχειριδίων υπό το πρίσμα του πολιτισμού.
Το ερευνητικό μέρος αποτελείται από τη μεθοδολογία, την ανάλυση των εγχειριδίων, την ανάλυση των δεδομένων και τον εντοπισμό της ‘ελληνικότητας’. Στη μεθοδολογία καταγράφονται οι στόχοι και τα ερευνητικά ερωτήματα τα οποία μπορούν να απαντηθούν με τη βοήθεια της σημειωτικής μεθόδου. Για το λόγο αυτό αναλύεται η σημειωτική θεωρία, το σημείο, η σημειωτική της εικόνας και η μέθοδος Greimas. Μέσα από τη μέθοδο Greimas προκύπτει και το εργαλείο ανάλυσης εικόνων των εγχειριδίων που είναι το μητρώο εικονικής ανάλυσης. Έπειτα παρουσιάζονται τα κριτήρια επιλογής των corpus ανάλυσης, η επιλογή των τελικών corpus ανάλυσης, ενώ στο κεφάλαιο 3.9 γίνεται η περιγραφή τους. Ακολουθεί η ανάλυση των εικόνων των εγχειριδίων και παρουσιάζονται ξεχωριστά για κάθε κεφάλαιο. Έτσι κάθε κεφάλαιο- μάθημα το οποίο περιέχει εικόνες που παραπέμπουν σε χώρο η διαδικασία ανάλυσης διατυπώνεται ως εξής: περιγραφή, πίνακας- ανάλυση, ποσοτικά- ποιοτικά δεδομένα.
Το κεφάλαιο ‘ανάλυση των δεδομένων’ περιλαμβάνει την ανάλυση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων τα οποία καταδεικνύουν τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά του εγχειριδίου. Παρουσιάζονται τα ποσοστά παρουσίας κάθε κατηγορίας πολιτισμού που πηγάζει από την ανάλυση των εικόνων και η σχέση τους με το χώρο. Παράλληλα γίνεται και σημειωτικός σχολιασμός των πολιτισμικών χαρακτηριστικών και για τα δύο εγχειρίδια. Το τελευταίο τμήμα του ερευνητικού μέρους αναφέρεται στην ‘ελληνικότητα’ των εγχειριδίων, καταγράφοντας το ποσοστό χαρακτηριστικών του ελληνικού πολιτισμού που φέρουν τα δύο εγχειρίδια διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας.
Στο τελευταίο κεφάλαιο της διπλωματικής εργασίας διατυπώνονται τα συμπεράσματα της έρευνας ενώ ακολουθεί η βιβλιογραφία και το παράρτημα.
The present research paper aims to inquire the issue of “Image’s semiotic analysis in handbooks of teaching greek as a foreign language: Geia sas 1 and 2. Presentation of cultural characteristics” as a part of the Master program: “Cultural studies semiotic structures and practices”. It includes two chapters in which two main concepts are attempted to get analyzed; the theory and the research.
The first chapter is about defining the main factors which shape the concept of greek language as second language. By separating the meanings of the ‘foreign’ and the ‘second’ language and then by analyzing the reasons for a foreign person who needs to learn greek, the ways that greek language is being taught in primary schools and the certification of greek language. The second part of the theory presents the relationship between the handbooks of teaching greek as a second language with the semiotic theory and communication. There is also the analysis of the role of images in those handbooks. Then there is the definition of the meaning of culture and the need to analyze the handbooks under the prism of cultural theory.
The research part includes the methodology, the handbook’s analysis, data’s analysis and the ‘hellenity’ that those handbooks consist. First, the methodological part analyzes the semiotic theory, the semiotic of images and the method of Greimas. Through Greima’s method arises the tool that is used in order to analyze the images of the two handbooks (register of visual analysis). With this tool, the images of the two handbooks Geia sas 1 & 2 are analyzed and in the last chapter presents the cultural characteristics and the ‘hellenity’ that the two books consist. | en_US |
