Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και η Διαμεσολάβηση ως επικοινωνιακό μοντέλο για την αντιμετώπιση και την πρόληψή του

Abstract

Η παρούσα εργασία πραγματεύεται το φαινόμενο του εκφοβισμού στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς επίσης και τη σχολική διαμεσολάβηση ως τρόπο πρόληψης και αντιμετώπισης του προβλήματος. Μέσω της βιβλιογραφικής και εμπειρικής έρευνας αναζητούνται οι διαστάσεις του φαινομένου, οι αιτίες του, οι συνέπειές του, καθώς επίσης οι τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισής του. Επίσης ερευνάται η σχολική διαμεσολάβηση ή διαμεσολάβηση συνομηλίκων, καθώς και ο τρόπος λειτουργίας των προγραμμάτων της. Γίνεται αναφορά στα οφέλη της και στην επίδρασή της στη δημιουργία θετικού σχολικού κλίματος. Οι εκπαιδευτικοί, που γίνονται μάρτυρες περιστατικών εκφοβισμού στο σχολείο, αισθάνονται ανίσχυροι να τα αντιμετωπίσουν και διαπιστώνουν πως οι τιμωρητικές πρακτικές είναι αναποτελεσματικές. Όμως, μία άλλη λύση στο πρόβλημα είναι η υιοθέτηση ειρηνικών τρόπων επίλυσης των διαφορών και των συγκρούσεων. Ένας τέτοιος τρόπος είναι η ενεργητική συμμετοχή των μαθητών με σκοπό την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ διαφωνούντων συμμαθητών τους. Η εφαρμογή προγραμμάτων σχολικής διαμεσολάβησης είναι μια ελπίδα τόσο για τη βελτίωση του σχολικού κλίματος, όσο και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του εκφοβισμού στον σχολικό χώρο. Οι σχετικές έρευνες έχουν δείξει πως στα σχολεία, στα οποία έχουν υλοποιηθεί προγράμματα διαμεσολάβησης συνομηλίκων, έχουν μειωθεί οι εντάσεις και οι συγκρούσεις μεταξύ των μαθητών. Οι εκπαιδευτικοί της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προτείνουν για την πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού τη διαρκή επιμόρφωσή τους, την εκπαίδευση των γονέων, τη συνεργασία μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας, την παρουσία ψυχολόγων στο σχολείο και την υιοθέτηση ειρηνικών τρόπων επίλυσης των διαφορών και των συγκρούσεων. Θεωρούν πως η διαμεσολάβηση συνομηλίκων θα συμβάλει στην πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού και προτείνουν η θεσμοθέτηση και η εφαρμογή της να αποτελέσουν κεντρικό στόχο του Υπουργείου Παιδείας.___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________-The present thesis deals with the issue of bullying in secondary education schools as well as with school-based mediation as a means to prevent and treat that issue. Through a thorough bibliographical survey and an empirical ad hoc research, the thesis traces the causes and dimensions of the phenomenon as well as the most common ways of its prevention and treatment. The method of school-based mediation or peer mediation and its methodology and implementation is another scope of this thesis, as there has been positive feedback on its use and influence towards the creation of a positive school atmosphere. It is common knowledge that teachers who witness cases of school bullying feel incapable to deal efficiently with them, as punitive action is mostly ineffective. Hence, a more preferable solution to the problem could be the introduction of peaceful approaches to settle any differences and conflicts that might occur. One such solution is the active engagement of students with the aim to heal relations between their peers who are at-odds with each other. The implementation of school-based mediation projects is a big hope towards the improvement of the school atmosphere and as a means of effective treatment of bulling cases in schools. All relevant research has shown that schools that have implemented peer mediation projects have seen the rate of tensions and conflicts between students drop significantly. Teachers in the secondary education segment have added to their tools for prevention and treatment of bullying the introduction of peaceful methods of conflict resolve along with the needs of specialized long-term training, parental training, school community stakeholders’ cooperation and the employment of school psychologists. In this way, it is a common conception among teachers that peer mediation will have a significant contribution to the prevention and treatment of school bullying and therefore it is strongly suggested that the Educational Authorities should adopt and implement such projects as a matter of priority.