Ο τοπικός τύπος στην Καστοριά την περίοδο 1943-1949: σκιαγραφώντας τον Εμφύλιο Πόλεμο

Abstract

Η εν λόγω εργασία αποτελεί μια διατριβή της τοπικής ιστορίας της Καστοριάς την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου 1943-1949, όπως αυτή παρουσιάζεται μέσα από τα δημοσιεύματα του τοπικού τύπου. Αφού εντοπίστηκε και επιλέχθηκε το προς μελέτη πρωτογενές και δευτερογενές υλικό, πραγματοποιήθηκε σχολαστική διερεύνηση και εξέταση των δεδομένων, καταγραφή των πληροφοριών σύμφωνα με όρους στατιστικής και κατηγοριοποίησή τους με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων. Συνολικά μελετήθηκαν δύο εφημερίδες, οι οποίες είναι σύγχρονες και εκδίδονταν στην Καστοριά την περίοδο αυτή, η «Φωνή της Καστοριάς» και η «Ορεστιάς». Ειδικότερα, η δομή της εργασίας έχει ως εξής: αρχικά αναφέρονται οι επιμέρους στόχοι, τα ερευνητικά ερωτήματα, το είδος των πηγών και η μεθοδολογία της έρευνας που εφαρμόσθηκε. Ακολουθεί ο διαχωρισμός της εργασίας στο θεωρητικό και το ερευνητικό μέρος. Το θεωρητικό μέρος περιλαμβάνει εισαγωγικές λεπτομέρειες σχετικά με τα γεγονότα που συνετέλεσαν στην μετάβαση από την περίοδο της Κατοχής σε αυτή του Εμφυλίου Πολέμου. Στη συνέχεια αναλύονται λεπτομερώς τα ιστορικά, πολιτικά και κοινωνικά συμβάντα που αποτέλεσαν σημείο αιχμής της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου. Το ερευνητικό μέρος περιλαμβάνει την οργάνωση και κατηγοριοποίηση των στατιστικών δεδομένων των δημοσιευμάτων-άρθρων ανάλογα με τη θεματολογία τους, την ανάλυσή τους από ιστορικής και θεματικής πλευράς, την εξαγωγή συμπερασμάτων και την συγκριτική παρουσίαση αυτών. Η ερευνητική μέθοδος που εφαρμόσθηκε είναι η ιστορική-ερευνητική συνδυαστικά με την ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των δεδομένων. Τα δημοσιεύματα των δύο εφημερίδων βασίζονται στην παράθεση κοινών εννοιών, αντιλήψεων και ιδεών. Κυρίαρχος θεματικός άξονας είναι η ιδέα της εθνικοφροσύνης, του αντικομμουνισμού και της υποστήριξης του κράτους και του βασιλιά. Στόχος των εφημερίδων είναι να προπαγανδίσουν και να υποβιβάσουν το ρόλο του ΕΑΜ, του ΚΚΕ, των σλαβόφωνων πληθυσμών και των κομμουνιστών εν γένει. Βασικό χαρακτηριστικό και των δύο είναι η έλλειψη αντικειμενικότητας. Τέλος, παρατίθενται τα συμπεράσματα της έρευνας, μέσα από τον σχολιασμό και την κριτική προσέγγισή τους. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________This work is a dissertation on the local history of Kastoria during the Civil War 1943-1949, as presented through the publications of the local press. After the identification and the selection of the primary and secondary material, a meticulous investigation and examination of the data was carried out, the information was recorded according to statistical data and categorized in order to draw conclusions. Overall, two newspapers were studied, which are contemporary and were published in Kastoria during this period, «Phoni tis Kastorias» and «Orestias». Specifically, the structure of the work is the following: initially are mentioned the individual objectives, the research questions, the type of the sources and the methodology of the research that was applied. Then the work was divided into the theoretical and the research part. The theoretical part includes introductory details regarding the events that contributed to the transition from the period of German Occupation to that of the Civil War. Subsequently, the historical, political and social events that constituted a turning point of this specific historical period are analyzed in detail. The research part includes the organization and the categorization of the statistical data of the publications-articles according to their subject matter, their analysis from a historical and thematic perspective, the drawing of conclusions and their comparative presentation. The research method applied is the historical-research method combined with the qualitative and quantitative analysis of the data. The publications of the two newspapers are based on the presentation of common concepts, perceptions and ideas. The dominant thematic axis is the idea of nationalism, anti-communism and support for the state and the king. The aim of the newspapers is to propagate and degrade the role of EAM, KKE, the Slavic-speaking populations and the communists in general. A key characteristic of both is the lack of objectivity. Finally, the conclusions of the research are presented, through their commentary and critical approach.