Δημόσιες χρήσεις και διδακτική αξιοποίηση μνημείων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μελέτες περίπτωσης: ρίψη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγασάκι (1945)
Abstract
Η παρούσα εργασία στοχεύει στη μελέτη των δημοσίων χρήσεων καθώς και της δυνατότητας
διδακτικής αξιοποίησης μνημείων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που αφορούν το τραυματικό και
επίμαχο ιστορικό γεγονός της ρίψης της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι (1945).
Στο πρώτο κεφάλαιο παρατίθεται ο ορισμός του τραύματος και των συγκρουσιακών ιστορικών
γεγονότων, όπως αναγράφεται στην σύγχρονη ελληνική ιστοριογραφία. Αναφέρονται παραδείγματα
και στην συνέχεια γίνεται λόγος για την διδασκαλία αυτών των ιστορικών γεγονότων στο μάθημα
της Ιστορίας, σε συνδυασμό με τα οφέλη που προκύπτουν κατά την χρήση τους. Στην συνέχεια
παρουσιάζεται ο ρόλος των έργων τέχνης και η θετική επιρροή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφονται οι έννοιες «μνημείο» και «αντιμνημείο» σε συνάρτηση με
τη δημόσια μνήμη. Στη συνέχεια, εξετάζονται δύο παραδείγματα μνημείων με θέμα τον
βομβαρδισμό της Χιροσίμα. Πρώτα, παρουσιάζουμε το Μνημείο Ειρήνης της Χιροσίμα (Θόλος της
Ατομικής Βόμβας), με αναφορά και σε άλλα μνημεία που έχουν ανεγερθεί εντός του Πάρκο
Ειρήνης της Χιροσίμα. Το δεύτερο μνημείο που σχολιάζουμε είναι το έργο- προβολή Hiroshima
Projection του καλλιτέχνη Krzysztof Wodiczko, ο οποίος το 1999 χρησιμοποίησε το Μνημείο
Ειρήνης της Χιροσίμα (Θόλο της Ατομικής Βόμβας) ως το πεδίο προβολής εικόνων και μαρτυριών
επιζώντων της έκρηξης. Το δεύτερο κεφάλαιο ολοκληρώνεται με την εκτενή αναφορά στο ιστορικό
γεγονός της ρίψης της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.
Στο τρίτο κεφάλαιο προσεγγίζεται το Πρόγραμμα Σπουδών σε συνάρτηση με το γεγονός που
εξετάζεται. Παρουσιάζεται ένα εκπαιδευτικό σενάριο με θέμα τη διδασκαλία της ρίψης της
ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι με διδακτική αξιοποίηση μνημείων στο Πάρκο
Ειρήνης της Χιροσίμα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε πέντε τάξεις (ΣΤ’ Δημοτικού), σε
αντίστοιχα Δημοτικά σχολεία της Φλώρινας. Η διδασκαλία πραγματοποιήθηκε με τον ίδιο τρόπο
κάθε φορά και καταγράφηκαν τα αποτελέσματα. Η εργασία ολοκληρώνεται με τις διαπιστώσεις
γύρω από την έρευνα και τα γενικά συμπεράσματα._________________________________________________________________________________________________________________________-The present work aims to study the public uses as well as the possibility of educational utilization
of monuments of the Second World War, concerning the traumatic and controversial historical event
of the atomic bombings of Hiroshima and Nagasaki (1945).
The first chapter lists the definition of trauma and conflicting historical events, as written in
modern Greek historiography. Examples are mentioned and then there is talk about the teaching of
these historical events in the History course, together with the benefits that arise when using them.
Then the role of artworks and their positive influence on the educational process is presented.
The second chapter describes the concepts of "monument" and "counter-monument" in relation to
public memory. Two examples of monuments to the bombing of Hiroshima are then examined.
First, we present the Hiroshima Peace Memorial (Atomic Bomb Dome), with reference to other
monuments erected within the Hiroshima Peace Park. The second monument we comment on is the
Hiroshima Projection by the artist Krzysztof Wodiczko, who in 1999 used the Hiroshima Peace
Memorial (Atomic Bomb Dome) as the field for projecting images and testimonies of survivors of
the explosion. The second chapter concludes with the extensive reference to the historical event of
the dropping of the atomic bomb on Hiroshima and Nagasaki.
In the third chapter, the History Curriculum is discussed in relation to the event under
consideration. An educational scenario is presented on the subject of teaching the dropping of the
atomic bomb on Hiroshima and Nagasaki with the didactic use of monuments in the Hiroshima
Peace Park. The research was carried out in five classes (6th grade), in respective primary schools of
Florina. The teaching was carried out in the same way each time and the results were recorded. The
paper concludes with the findings surrounding the research and the general conclusions.