Πρώιμη ανίχνευση μαθησιακών δυσκολιών & ανάπτυξη και αξιολόγηση εκπαιδευτικού λογισμικού

Abstract

Ο πολυδιάστατος όρος ‘Μαθησιακές Δυσκολίες’ συνίσταται στην περιγραφή μιας ανομοιογενούς ομάδας διαταραχών, που εκδηλώνονται, εντός σχολικού πλαισίου, με αξιοσημείωτα ελλείμματα στην πρόσκτηση και αξιοποίηση ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικής ευχέρειας. Ο εντοπισμός, η διάγνωση και η μαθησιακή αξιολόγησή τους, έχει τελευταίως υποστηριχθεί ότι δύναται να εκκινήσει από πρώιμα ηλικιακά στάδια, πριν δηλαδή την εισαγωγή του μαθητή στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, όπου εκεί γίνονται σαφώς αντιληπτές. Μέσω της ‘πρώιμης ανίχνευσης’, δίνεται στο σύνολο των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία η δυνατότητα να αξιολογηθούν το επίπεδο και ο ρυθμός ανάπτυξης του παιδιού σε ποικίλους μαθησιακούς τομείς, με σκοπό την έγκαιρη-καίρια παρέμβαση. Η συμβολή των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στο πεδίο αυτό για μαθητές με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες, αποτιμάται ιδιαζόντως σημαντική, η σχετική όμως ένδεια εργαλείων πρώιμης ανίχνευσης, καθιστά επιτακτική την ανάγκη σχεδιασμού έγκυρων κι αποτελεσματικών παρόμοιων μέσων. Υπό το σκεπτικό αυτό, σκοπός της οικείας ερευνητικής απόπειρας υπήρξε αφενός η ανάπτυξη εκπαιδευτικού λογισμικού για την διερεύνηση της επίδοσης νηπίων που φοιτούν στη δεύτερη τάξη του νηπιαγωγείου στους τομείς της μνήμης ακολουθιών και της γραφο-φωνολογικής επίγνωσης, αφετέρου η αξιολόγησή του μέσω χρήσης του έντυπου, σταθμισμένου διαγνωστικού εργαλείου ‘Αθηνά Τεστ’. Αμφότερα, εφαρμόστηκαν σε Ν=20 μαθητές από ιδιωτικά και δημόσια Νηπιαγωγεία του Νομού Ιωαννίνων. Τα αποτελέσματα έδειξαν υψηλότερη λειτουργικότητα του λογισμικού ‘AngellEv’, λόγω του λιγότερου χρόνου ολοκλήρωσης των δοκιμασιών και των συνολικά καλύτερων επιδόσεων σε αυτές κατά τη χορήγησή του, με στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση στην επίδοση των παιδιών ως προς το σχολείο φοίτησής τους. Επιπλέον, φάνηκε πιο ευχάριστο και ελκυστικό δίχως να υπολείπεται σε αξιοπιστία και κατανόηση, ανταποκρινόμενο έτσι πλήρως στην αρχική στοχοθεσία. Το εγχείρημα, πιστεύουμε να αποτελέσει έμπνευση για μελλοντική υλοποίηση προηγμένων εκπαιδευτικών ηλεκτρονικών λογισμικών στο νεοσύστατο πεδίο της πρώιμης ανίχνευσης και το ευρύ των Μαθησιακών Δυσκολιών.The multidimensional term 'Learning Difficulties' consists of the description of a heterogeneous group of disorders manifesting within a school context with significant deficits in the acquisition and utilization of abilities in listening, speaking, reading, writing, thinking or mathematical competence. Their detection, diagnosis and learning assessment has recently been argued that it can be started at an earlier age, before the pupil is introduced to primary education, where are clearly observed. Through ‘Early Detection’, it is given to all those involved in the educational process the ability to assess the level and rate of a child’s development in a variety of learning areas, in order to achieve an early and effective intervention. The contribution of Information and Communication Technologies (ICT) in this field for pupils with special education difficulties is considered highly significant, but the relative lack of early detection tools points the crucial necessity for designing valid and effective similar instruments. In the light of the foregoing, the aim of the current research attempt was firstly the development of educational software to investigate the performance of infants in the second grade of kindergarten in the fields of memory sequences and grapho-phonological awareness and on the other hand its evaluation through the use of the print, weighted diagnostic tool 'Athena Test'. Both were applied to N=20 students from private and public nursery schools in the prefecture of Ioannina. The results showed higher functionality of the 'AngellEv' software, due to less time needed for completing the tests and the overall better performance during its administration, with a statistically significant difference in the performance of the children depending on their school type. In addition, it appeared more enjoyable and attractive with no lack of credibility and understanding, thus fully meeting the original targeting. The project, we believe to act as an inspiration for future implementation of advanced educational software in the newly - established field of Early Detection and the wide of Learning Difficulties.