Η αξιολόγηση ενός προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών μέσα από τις απόψεις και προτάσεις των φοιτητών και φοιτητριών
Abstract
Η αξιολόγηση των προγραμμάτων σπουδών είναι σημαντική τόσο για την ανάδειξη της αποτελεσματικότητας της λειτουργίας τους, όσο και για τον καθορισμό της αποτελεσματικότητας της επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών, η οποία κυρίως αποκτάται μέσω αυτών. Σκοπός της έρευνας είναι η διαμορφωτική αξιολόγηση του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) «Επαγγελματική Μάθηση και Καινοτομίες στην Εκπαίδευση». Συγκεκριμένα, η μελέτη διερευνά τον βαθμό ικανοποίησης των φοιτητών και φοιτητριών σε σχέση με την ολοκλήρωση των σπουδών τους. Στην έρευνα συμμετείχαν οι 17 φοιτητές και φοιτήτριες που παρακολούθησαν το ΔΠΜΣ, οι οποίοι και οι οποίες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο με κλειστές και ανοιχτές ερωτήσεις σχετικά με την ικανοποίηση τους από το πρόγραμμα σπουδών και από τα μαθήματα, από την επάρκεια των διδασκόντων, από το κλίμα/σχέσεις, από την υποδομή και από τις προσδοκίες των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, από τις νέες γνώσεις που απέκτησαν και από τους τρόπους με τους οποίους τις απέκτησαν αλλά και ερωτήσεις σχετικά με τον τρόπο αποτίμησης αυτών των νέων γνώσεων και των παραγόντων που τις επηρέασαν, τόσο θετικά, όσο και αρνητικά. Επίσης επιλέχτηκαν 6 φοιτήτριες με διαφορετικά προφίλ, προκειμένου να εμβαθύνουμε στην εμπειρία των σπουδών τους μέσω ημι-δομημένων συνεντεύξεων. Η ανάλυση των δεδομένων ήταν ποιοτική και προέκυψε μέσα από τη σύγκριση των απαντήσεων των φοιτητών και φοιτητριών σε κάθε θεματικό άξονα. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι θετικότερα αποτιμήθηκε η απόκτηση θεωρητικών γνώσεων και ερευνητικών ικανοτήτων, καθώς και γνώσεις διερεύνησης του εκπαιδευτικού έργου και επανατοποθέτησης της προσωπικής θεωρίας στην επαγγελματική πρακτική. Επίσης, η απόκτηση ικανοτήτων επικοινωνίας και συνεργασίας, μέσω της συμμετοχής στο πρόγραμμα, αποτέλεσε έναν σημαντικό παράγοντα επαγγελματικής ανάπτυξης των συμμετεχόντων. Παράλληλα, αναδεικνύονται οι ελλείψεις του ΔΠΜΣ και οι παράμετροι που χρήζουν βελτίωσης, οι οποίες κυρίως αφορούν τη σύνδεση όλων των μαθημάτων του με το γενικότερο γνωστικό του αντικείμενο, την ανάγκη σύνδεσης των μαθημάτων με το πεδίο της εκπαιδευτικής πράξης αλλά αφορούν και το ρόλο των διδασκόντων, ως καθοριστικό παράγοντα ικανοποίησης και απόκτησης γνώσεων από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα.The evaluation of programs of studies is important both for highlighting the efficiency of their operation and also for determining the efficiency of teachers’ professional development acquired through them. The aim of the present thesis is the formative evaluation of the Inter- Departmental Postgraduate Program of Studies “Professional Learning and Innovations in Education”. More specifically, this thesis investigates the degree of the participants' satisfaction from the present Postgraduate Program of Studies while completing their studies. The participants of the survey were the 17 students who participated in the program, who answered a questionnaire with closed and open questions about their satisfaction from their studies and the lessons, the professors' efficiency, the relationships and the climate, the facilities, the participants' expectations, the new knowledge they acquired and the ways it was acquired, as well as from the factors that affected the knowledge acquisition process, both positively and negatively. Moreover, 6 of the students with different profiles were chosen, in order to deepen our understanding of their experience, through semi-structured interviews. The data analysis was qualitative and has emerged from the responses’ comparison to each thematic axis. The results of the study showed that the acquisition of theoretical knowledge and research abilities, knowledge about the investigation of the teaching practices as well as opportunities for repositioning their personal theory were evaluated positively. Moreover, they highlight some of the program' s shortcomings and some parameters that need improvement, which are mostly related to the need for the connection of all the lessons to the program's subject, the need of the lessons' connection to the teaching practice and the role of the professors, as a determinant factor of satisfaction and knowledge acquisition through the participation in the present program.