Ο προσανατολισμός των ερωτήσεων κατά τη διδασκαλία μιας διδακτικής μαθησιακής ακολουθίας για τον κύκλο του νερού στο νηπιαγωγείο (Νηπιαγωγός 2)

Abstract

Η παρούσα εργασία εκπονήθηκε στα πλαίσια μιας έρευνας, η οποία υλοποιήθηκε στο Νηπιαγωγείο του Αρμενοχωρίου Φλώρινας, σε δυο διδασκαλίες στις 1 και 2 Δεκεμβρίου του 2014, με συνολικό δείγμα 17 νηπίων και θέμα τον κύκλο του νερού. Σκοπός της συγκεκριμένης έρευνας ήταν η απομαγνητοφώνηση των διδασκαλιών, ώστε να ταξινομηθούν οι ερωτήσεις που διατύπωνε η νηπιαγωγός προς τα νήπια, κυρίως σε δυο κατηγορίες ερωτήσεων, τις ανοιχτές και κλειστές, ώστε να διαπιστωθεί το είδος των ερωτήσεων που χρησιμοποιεί κυρίως η νηπιαγωγός, αν οι ερωτήσεις ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τους στόχους της διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών και τέλος αν και κατά πόσο επηρεάζονται οι απαντήσεις των παιδιών, από τον τρόπο διατύπωσης των ερωτήσεων που κάνει η νηπιαγωγός. Στην πορεία, οι συγκεκριμένες ερωτήσεις ταξινομήθηκαν και σε άλλες κατηγορίες ερωτήσεων, προκαθορισμένες από την θεωρία όπως: ως προς τις γνωστικές λειτουργίες που ενεργοποιούν (κατηγορίες του Bloom και των Gallagher & Aschner), ως προς ως προς τον ρόλο που έχουν οι ερωτήσεις στην διαδικασία επεξεργασίας των δεδομένων (κατηγορίες του Ματσαγγούρα), σε συμπληρωματικές κι ερωτήσεις-κλειδιά. Η επιλογή αυτών των κατηγοριών έγινε εξαιτίας της σύνδεσής τους με τον σκοπό της εργασίας, καθώς ελέγχουν τις υπάρχουσες γνώσεις των παιδιών, το ποσοστό κατανόησης της νέας γνώσης, την κριτική σκέψη κι αυτονομία των νηπίων. Τα αποτελέσματα, στα οποία κατέληξε η έρευνα αυτή ήταν ότι οι περισσότερες ερωτήσεις και μάλιστα με ποσοστό άνω του 50%-60% ανήκαν στην κατηγορία των κλειστών ερωτήσεων. Γεγονός που οδηγεί στην ερμηνεία, ότι η νηπιαγωγός χρησιμοποιούσε πιο κατευθυνόμενες ερωτήσεις προς τα νήπια, οι οποίες χρίζονταν συγκεκριμένων απαντήσεων, καθώς αυτό ευνοεί και τα νήπια, ως προς την διευκόλυνση των απαντήσεων, αλλά και την νηπιαγωγό, ως προς εξέλιξη της πορείας της διδασκαλίας, τον χρόνο διάρκειάς της και τα αποτελέσματά της. Τέλος, το θεωρητικό πλαίσιο της εργασίας περιέχει τρία κεφάλαια που αφορούν: τις Φυσικές Επιστήμες σε συνδυασμό με το Νηπιαγωγείο, τη σημασία των ερωτήσεων και έρευνες που έχουν γίνει σχετικά με την σημασία των ερωτήσεων και τον ρόλο τους.

The present work was carried out in the framework of an investigation, which was carried out at the Kindergarten of Armenohori, Florina, in two classes on 1st and 2nd December 2014, with a total sample of 17 infants and the subject of water cycle. The purpose of this research was to transcribe the teaching procedures, in order the questions raised by the nursery teacher regarding the infants to be classified mainly in two categories, those of open and closed questions, so that the kind of questions the teacher asks to be ascertained, if the questions meet the needs and goals of teaching Natural Science, and finally whether and how the children’s responses are affected by the way the teacher’s questions are formulated. Then, the questions were also classified into other categories of questions, predetermined by theory, such as: cognitive functions activated (categories of Bloom and Gallagher & Aschner), the significance of the questions during data processing (Matchagouras categories), in supplementary and key questions. The selection of these categories was made because of their connection to the work purpose, as they test the children’s existing knowledge, the percentage of understanding the new knowledge, critical thinking and autonomy of the infants. The results of this study show that the majority of questions, especially more than 50%-60%, belong to the category of closed questions. This means that the kindergarten teacher asked direct questions, to which specific responses were supposed to be given. This method favors the infants in terms of facilitating the answers, as well as the kindergarten teacher, regarding the development of the teaching procedure, its duration and its effects. Finally, the theoretical framework of the paper includes three chapters concerning: Natural Sciences in conjunction to Kindergarten classes, the importance of questions and the research been made regarding the importance of questions and their significance