dc.description.abstract | Η κοινωνία είναι διαχωρισμένη στο εσωτερικό της και διαμορφώνεται σε κοινωνικά στρώματα – τάξεις, ανάλογα με το κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο του ατόμου. Πρόκειται, δηλαδή, για ευρύτερα σύνολα στα οποία τα άτομα κατατάσσονται με κριτήριο κάποια ειδικά χαρακτηριστικά (Μυλωνάς, 2006: 320). Αυτά τα τρία κοινωνικά στρώματα – τάξεις είναι: (α) τα ανώτερα (αστική τάξη), (β) τα μεσαία και (γ) τα χαμηλότερα (εργατική τάξη). Στην άποψη αυτή συγκλίνουν πολλές κοινωνιολογικές θεωρίες, όπως και η θεωρία του πολιτισμικού κεφαλαίου του Pierre Bourdieu.
Η καθεμία από τις κατηγορίες αυτές επιδιώκει να διατηρήσει και να αυξήσει το πεδίο εξουσίας που κατέχει (Bourdieu, 1970˙ 2002). Για το λόγο αυτό ακολουθούνται διάφορες στρατηγικές – πρακτικές, οι οποίες έχουν ως στόχο να αναπαράγουν και να συντηρούν την ταξική δομή της κοινωνίας. Οι πρακτικές αυτές γίνονται με συστηματικό ή μη συστηματικό τρόπο και ξεκινούν ακόμα και από τη νηπιακή ηλικία του ατόμου να εφαρμόζονται από τους γονείς στα παιδιά τους (Θάνος & Τόλιος, 2013), επιχειρώντας να διαμορφώσουν ένα σύστημα μόνιμων και διαρκών διαθέσεων, οι οποίες αποκτώνται από το άτομο μέσα σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό πεδίο (Μπουρντιέ, 1994: 79-80).
Ο θεσμός της εκπαίδευσης φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο στην αναπαραγωγή της κοινωνικής δομής (Σιάνου – Κύργιου, 2006), αφού το σχολείο διαφοροποιεί και κατατάσσει τους μαθητές σε «καλούς» και «κακούς» ανάλογα με την επίδοσή τους. Το εκπαιδευτικό σύστημα προϋποθέτει ένα συγκεκριμένο είδος πολιτισμικού κεφαλαίου, το οποίο όμως δεν το διδάσκει αλλά το αξιολογεί, και του οποίου κάτοχοι είναι τα άτομα εκείνα που προέρχονται από τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, με αποτέλεσμα να συμβάλει καθοριστικά στην άνιση κατανομή του μέσα στην κοινωνία (Bourdieu, 1996).
Συνεπώς, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η πορεία των μαθητών στο εκπαιδευτικό θεσμό είναι προδιαγεγραμμένη και πολλές φορές ταυτίζεται με αυτή των γονέων τους. Η εισαγωγή των μαθητών – υποψηφίων στην ανώτατη εκπαίδευση και η επιλογή των σπουδών τους αποτελεί ένα κομβικό σημείο, καθώς αποτελεί στοιχείο διατήρησης ή μετατόπισης – σε λίγες περιπτώσεις – της κοινωνικής τους θέσης.
Η εκπαίδευση λοιπόν διατηρεί την υπάρχουσα κοινωνική δομή της κοινωνίας και το ζητούμενο, σύμφωνα με τους P. Bourdieu και J. – Cl. Passeron (1996), είναι ο εκδημοκρατισμός αυτής και του πολιτισμού που αντιπροσωπεύει. Ο εκδημοκρατισμός της εκπαίδευσης μπορεί να επιτευχθεί με την εγκαθίδρυση μιας ορθολογικής παιδαγωγικής (Λαμπίρη – Δημάκη, 1994), η οποία προϋποθέτει τον εκδημοκρατισμό των συνθηκών «στρατολόγησης» των δασκάλων και των μαθητών (Bourdieu & Passeron, 1996).
Society is internally segregated and it is formed into social strata – classes, depending on the social and economic level of the individual. These are, for example, broader sets in which individuals are ranked on the basis of certain specific features (Mylonas, 2006: 320). These three social classes are: (a) upper (bourgeois), (b) middle, and (c) lower (working class). Many sociological theories converge with this view, as Pierre Bourdieu's Theory of Cultural Capital.
Each of these categories seeks to maintain and increase the scope of its authority (Bourdieu, 1970: 2002). For this reason, various strategies and practices are followed, which aim to reproduce and maintain the class structure of society. These practices are done systematically or non-systematically, starting to be implemented from the infancy of the individual by their parents (Thanos & Tolios, 2013), attempting to form a permanent system, which are acquired by the individual within a particular social field (Bourdieu, 1994: 79-80).
The education institution seems to play a decisive role in the reproduction of the social structure (Sianou - Kyrgiou, 2006), since school differentiates and classifies students to "good" and "bad", depending on their performance. The education system presupposes a certain type of cultural capital, which is evaluated but not disseminated, which owners are those from the upper social strata. As a result, this contributes decisively to its unequal distribution within society (Bourdieu, 1996).
Consequently, it could be said that the course of the students in the educational institution is prescribed and often identical to that of their parents. The introduction of students – candidates in higher education and the choice of their studies is a focal point, as it is an element of preservation or shifting - in a few cases - of their social status.
Therefore, education maintains the existing social structure of society and, according to P. Bourdieu and J. - Cl. Passeron (1996), the point is the democratization of this and the culture it represents. The democratization of education can be achieved through the establishment of a rational pedagogy (Lambiri - Dimaki, 1994), which presupposes the democratization of the "recruiting" conditions of teachers and students (Bourdieu & Passeron, 1996). | en_US |