Πολιτισμός και εκπαίδευση: μια διδακτική παρέμβαση σε μαθητές δημοτικού με μαθησιακές δυσκολίες

Abstract

Η άρρηκτη σχέση μεταξύ του Πολιτισμού και της Εκπαίδευσης φέρνει στο προσκήνιο την προσπάθεια αναζήτησης νέων τρόπων μέσω των οποίων ο Πολιτισμός στις διάφορες εκδοχές του θα μπορέσει να προσεγγίσει περισσότερες κοινωνικές ομάδες. Στην παρούσα πτυχιακή εργασία εστιάζουμε την προσοχή μας στην κοινωνική ομάδα των μαθητών. Τα παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι του μαθητικού πληθυσμού στα ελληνικά γενικά σχολεία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα η εκπαιδευτική κοινότητα να παρουσιάζεται σχετικά εξοικειωμένη με την εμφάνισή τους. Φαίνεται, ωστόσο, να κυριαρχεί μια σύγχυση ανάμεσα στους μελετητές αναφορικά με το περιεχόμενο του όρου «Μαθησιακές Δυσκολίες» , γεγονός που οφείλεται στην απουσία μιας ομόφωνης θέσης για την έννοια, τη φύση, την αιτιολογία, και την αντιμετώπιση του προβλήματος (Πολυχρονοπούλου,2012). Από την άλλη πλευρά, ευρέως αποδεκτός είναι ο υπερτονισμός της εκπαιδευτικής πλευράς του προβλήματος, γεγονός που συνηγορεί στην ανάγκη εύρεσης και χρήσης διδακτικών παρεμβατικών μεθόδων. Για το λόγο αυτό, θεμελιώδης σκοπός της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι η προσπάθεια μιας Διδακτικής Παρέμβασης σε ορισμένο Δημοτικό Σχολείο της Φλώρινας Γενικής Εκπαίδευσης, σε μικρή τάξη, με μεικτό μαθητικό πληθυσμό. Αναλυτικότερα, η εργασία αποτελείται από πέντε μέρη. Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει το θεωρητικό πλαίσιο και τις απαραίτητες οριοθετήσεις γύρω από τους συνεκτικούς όρους «πολιτισμός» , «κουλτούρα» , «τοπική ιστορία» , «μνημεία και ιστορία» , «μνημειακότητα». Το δεύτερο μέρος εμβαθύνει στο περιεχόμενο του όρου «Μαθησιακές Δυσκολίες». Ξεκινώντας από τον ορισμό του, το μέρος εκείνο επεκτείνεται στα κοινά χαρακτηριστικά των Μαθησιακών Δυσκολιών και στη διάκρισή τους σε επιμέρους κατηγορίες. Τέλος γίνεται διεξοδικά λόγος για τα κατά τόπους προγράμματα παρέμβασης που υπάρχουν για τους μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες, ενώ εστιάζουμε το ενδιαφέρον μας στην περίπτωση της Δυσλεξίας και τη μελετούμε ξεχωριστά. Το τρίτο μέρος της εργασίας εστιάζει στην παρουσίαση του σχεδιαζόμενου από τη φοιτήτρια προγράμματος παρέμβασης. Το πρόγραμμα αυτό υλοποιήθηκε σε μαθητές Δημοτικού σχολείου της Φλώρινας, μεικτού μαθητικού πληθυσμού, στους οποίους εντοπίστηκαν μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες, όπου επικεντρώθηκε η έρευνα. Στο μέρος αυτό θα παρουσιαστούν οι προϋποθέσεις του σχεδιασμού, οι σκοποί και οι στόχοι, τα αποτελέσματα και η αξιολόγηση του προγράμματος, καθώς και αναλυτικά οι φάσεις υλοποίησής του. Στο τέταρτο μέρος της εργασίας παρέχονται αυτούσια τα φύλλα εργασίας με τα οποία εργάστηκαν οι μαθητές, πριν και μετά το πέρας της διδακτικής παρέμβασης από τη φοιτήτρια, ώστε να διακρίνονται οι παρατηρήσεις και ενδεχόμενες αλλαγές, βελτιώσεις ή διαφορές που επέφερε η παρέμβαση. Στο πέμπτο μέρος παρατίθεται η βιβλιογραφία, ελληνική και ξενόγλωσση, που χρησιμοποιήθηκε.

Abstract

The inextricable relationship between Culture and Education brings to the fore the search for new ways in which Culture in different versions will be able to reach out to more social groups. In this diploma thesis we focus our attention on the social group of students. Children with Learning Difficulties constitute a large part of the student population in the Greek primary schools of general education, with the result that the educational community is relatively familiar with their appearance. However, there seems to be a confusion among scholars regarding the content of the term "Learning Difficulties", due to the lack of a unanimous position on concept, nature, etiology, and the problem (Polychronopoulou, 2012) . On the other hand, the over-emphasis of the educational aspect of the problem is widely accepted, which suggests the need to find and use didactic interventional methods. For this reason, the fundamental aim of this dissertation is to attempt a teaching intervention at a primary elementary school in Florina, in a small class with a mixed student population. In more detail, the work consists of five parts. The first part includes the theoretical framework and the necessary delimitation around the coherent terms "culture", "local history", "monuments and history", "monumentality". The second part deepens the content of the term "Learning Difficulties". Starting from its definition, this part extends to the common features of Learning Difficulties and their distinction into individual categories. Finally, the local intervention programs for students with Learning Difficulties are thoroughly explained, while we focus our attention on Dyslexia and study it separately. The third part of the thesis focuses on the presentation of the intervention program planned by the student. This program was implemented in pupils of Elementary School of Florina, a mixed student population, where students with Learning Difficulties were identified, where the research was focused. In this part will be presented the planning conditions, objectives and objectives, results and evaluation of the program, as well as the stages of its implementation. In the fourth part of the work, the worksheets with which the pupils worked, before and after the student's intervention, are provided in order to distinguish the observations and possible changes, improvements or differences caused by the intervention. In the fifth part is presented the bibliography, Greek and foreign, that was used.