Η κοινωνική σημειωτική προσέγγιση στην επίλυση μαθηματικών προβλημάτων σε μαθητές δημοτικού με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος.

Abstract

Η παρούσα έρευνα εξετάζει, υπό το πρίσμα των κοινωνικών σημειωτικών θεωριών, τις διαδικασίες επίλυσης ενός μαθητή της έκτης τάξης του δημοτικού σχολείου με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ) και νοημοσύνη εντός των φυσιολογικών ορίων, κατά την εφαρμογή τριών πρωτότυπων λεκτικών μαθηματικών προβλημάτων στο πλαίσιο ομαδικών δραστηριοτήτων επίλυσης εντός της γενικής τάξης. Σκοπός ήταν να διαπιστωθεί η δυνατότητα και οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαν οι μαθητές με ΔΑΦ να ωφεληθούν από τα διάφορα σημειωτικά μέσα εξαντικειμενίκευσης, και ιδιαίτερα από τις κινήσεις των χεριών και την κοινή αξιοποίηση απτικών υλικών, κατά την συνεργασία με άλλους στην επίλυση προβλημάτων. Από τα αποτελέσματα, προέκυψε, ότι ο μαθητής της έρευνας δεν χρησιμοποίησε κινήσεις των χεριών, παρά μόνο σε μια περίπτωση για να υποβοηθήσει την εργαζόμενη μνήμη του και όχι για να επικοινωνήσει. Ωστόσο, υιοθέτησε μια γραπτή μορφή των κινήσεων στη δική του επίλυση. Γενικά, οι διαδικασίες επίλυσης εμφανίστηκαν έντονα συνδεδεμένες με τις γραπτές διαδικασίες αλλά και με την προφορική γλώσσα, παρά τα επικοινωνιακά του ελλείμματα. Στο τρίτο πρόβλημα, η ποικιλία των σημειωτικών μέσων αποδείχτηκε θετική στην ανάπτυξη της συνεργασίας στην ομάδα, και αυτή στη δέσμευση του μαθητή στις δραστηριότητες της ομάδας και στην προώθηση των διαδικασιών επίλυσης, αλλά και στην αύξηση της αυτοπεποίθησής του, αφού ελαττώθηκε η ανάγκη του για επιβεβαίωση. Τέλος, εξέφρασε αυθόρμητα τον ενθουσιασμό και την ικανοποίησή του από το σύνολο των διαδικασιών. Από όλα τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι η κοινωνική σημειωτική προσέγγιση μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα και στους μαθητές με ΔΑΦ, με μεγάλα περιθώρια περαιτέρω έρευνας στον τομέα. The current study examines under the lens of socio-cultural semiotic theories the solving processes of a 6th grade elementary school (male) student with autism spectrum disorders (ASD) without intellectual disabilities (ID) on three non-routine mathematical word problems during group working activities in an inclusive classroom setting. The purpose of the study was to discern the ways in which students with ASD could benefit 5 from the variety of emerging semiotic means of objectification, especially concerning gestures and handling of shared (in group) manipulatives throughout problem solving collaboration. Research outcome revealed a lack of gestures used by the student, as they only appeared once facilitating working memory, but serving no communicational purpose. Nevertheless, he included a written form of his former gesture as part of his solution. The solving process was strongly depended on writing and speech, despite his communicational deficits. In the third word problem, the wide range of semiotic means of objectification had a positive impact on the evolution of the communication among the group members. That led to the point of a great commitment to the group activities and the increase of his self-confidence, since his need for prompting was reduced. Finally, he declared his excitement and satisfaction about all the activities. In conclusion, it is obvious that social semiotic approach can also have a positive outcome for students with ASD on mathematical word problem solving. Nonetheless, further future research would be required.