Η παιδαγωγική χρήση του παραμυθιού στη μαθησιακή διαδικασία στην προσχολική εκπαίδευση

Abstract

Αναντίρρητα, η παιδική ηλικία ενός ανθρώπου είναι συνυφασμένη και συνδεδεμένη σε ένα μεγάλο ποσοστό από γλυκιές αναμνήσεις. Μία εξ’ αυτών αποτελεί και η ανάμνηση των αφηγήσεων των παραμυθιών. Το παραμύθι, εμφανιζόμενο από αρχαιοτάτων χρόνων, αποτελεί ουσιαστικά έναν ζωντανό οργανισμό, ο οποίος ακόμη και σήμερα κάνει ισχυρή την παρουσία του στην καθημερινότητα των μικρών παιδιών. Ως έννοια απασχόλησε και εξακολουθεί να απασχολεί το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, η οποία έχει καταγράψει πληθώρα ορισμών, ως απόπειρες συγκεκριμενοποίησης αυτής της λέξης. Ως αντικείμενο μελέτης, πέρα από την επιστήμη της Παιδαγωγικής απασχολεί εξίσου και αυτή της Ψυχολογίας, αλλά και της Κοινωνιολογίας. Ενωμένοι, λοιπόν, οι παραπάνω επιστημονικοί κλάδοι, μέσα από τη λεπτομερή ανάλυση του συγκεκριμένου αφηγηματικού είδους, κατάφεραν να αναδείξουν και να επικαιροποιήσουν και την παιδαγωγική χροιά που αποπνέει το παραμύθι ως προς την ολόπλευρη ανάπτυξη ενός παιδιού. Μέσα από την πάροδο των ετών, το παραμύθι κατάφερε να ξεφύγει από τα οικογενειακά πλαίσια και να εδραιωθεί σταδιακά και στις αίθουσες των σχολικών μονάδων, ιδιαίτερα αυτών των νηπιαγωγείων. Η μαθησιακή διαδικασία αποδεικνύεται πως αποκτά βαθύτερο νόημα μέσα από τη μεθοδευμένη χρήση και αξιοποίηση ενός παραμυθιού. Μεγάλο εύρος επιστημόνων, μάλιστα, το χαρακτηρίζουν ως ένα από τα σημαντικότερα εκπαιδευτικά εργαλεία. Η παρούσα διπλωματική εργασία καλείται, λοιπόν, να αναδείξει μέσω βιβλιογραφικών αναφορών την παιδαγωγική αξία του παραμυθιού στην ψυχική, ηθική και συναισθηματική ωρίμανση ενός παιδιού προσχολικής ηλικίας. Επιπλέον, καθήκον της είναι να επισημάνει τη σημαντικότητα της ορθής διδακτικής αξιοποίησης αυτού μέσα στην τάξη ενός νηπιαγωγείου, ώστε να διαπλάθονται παιδιά ισορροπημένα και χαρούμενα με «όπλα» τους τη φαντασία και τη δημιουργικότητα. Άλλωστε, όπως τονίζει και η Jella Lepman «Αν θέλουμε να φτιάξουμε έναν κόσμο καλύτερο από τον σημερινό, πρέπει να αρχίσουμε από το παιδικό βιβλίο» (Τσιλιμένη, 2009, σ.44). Undoubtedly, a child's childhood is interwoven and connected to a large percentage of sweet memories. One of these is the recollection of fairy tales. The fairytale, from ancient times, is essentially a living organism, which even today makes its presence strong in the everyday life of young children. The concept has occupied and continues to occupy the interest of the scientific community, which has recorded a plethora of definitions, as attempts of specification this word. As a subject of research, besides the science of Pedagogy, it also interest this subject the science of Psychology and Sociology. Consequently, the above scientific disciplines as united, through the detailed analysis of this narrative genre, succeeded in highlighting and updating the pedagogic complexion that exudes the fairy tale about the development of a child. Throughout the years, the fairy tale has managed to escape the family context and gradually establish itself in the classrooms of the school units, especially those kindergartens. The learning process proves to acquire a deeper meaning through the methodical use and utilization of a fairy tale. A broad range of scientists, in fact, characterize it as one of the most important educational tools. This diploma thesis is therefore called upon to highlight, through bibliographic references, the pedagogical value of the fairy tale in the mental, moral and emotional maturation of a preschool child. In addition, its task is to emphasize the importance of proper teaching of this in the classroom of a kindergarten, so that children can be balanced and cheerful with their "weapons" of imagination and creativity. Besides, as Jella Lepman says, "If we want to make a world better than today, we have to start from the childish book "(Τσιλμένη, 2009, σ.44).