Χαρτογραφώντας μηχανισμούς κοινωνικών αναπαραστάσεων του φύλου

Abstract

Η παρούσα ερευνητική εργασία συνιστά τη «Διπλωματική Εργασία», η οποία εκπονείται στα πλαίσια παρακολούθησης του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Ειδίκευσης του Τμήματος Νηπιαγωγών της Παιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με τίτλο «Πολιτισμικές Σπουδές: Σημειωτική και Επικοινωνία». Το αντικείμενό της εστιάζεται στην αποκωδικοποίηση των μηχανισμών των κοινωνικών αναπαραστάσεων του φύλου και, άρα, στις διαδικασίες μέσω των οποίων επιχειρείται η αναπαραγωγή των έμφυλων αναπαραστάσεων σε ποικίλες κοινωνικές και πολιτισμικές πρακτικές. Ως προς το ευρύτερό της πεδίο μπορεί να θεωρηθεί ότι εντάσσεται στον ερευνητικό χώρο των Σπουδών Φύλου, όπως εξελίσσονται κατά την καθιέρωσή τους μετά τη μετονομασία τους από τον προγενέστερο όρο «Γυναικείες Σπουδές», ώστε ως γνωστικό αντικείμενο να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα που αφορούν σε ζητήματα έμφυλων ταυτοτήτων, αναπαραγωγής του πολιτιστικού κεφαλαίου και της κυρίαρχης ηγεμονικής κουλτούρας. Μεθοδολογικά η έρευνα βασίζεται σε βιβλιογραφική ανασκόπηση, ενώ μέσω αυτής επιδιώκεται η ερευνητική αναθεώρηση ενός πεδίου αιχμής τόσο από άποψη κοινωνική όσο και οικονομική, πολιτική, ιδεολογική κ.λπ.. Αυτό που αξίζει να τονιστεί και να προβληθεί εκ των προτέρων είναι ότι, όπως άλλωστε συνάγεται και από την έρευνα στο σύνολό της, η αναπαραγωγή του έμφυλου στερεοτυπισμού είναι μια διαδικασία που αναμφίβολα αναστέλλει την κοινωνική πρόοδο συνιστώντας τροχοπέδη στην πορεία προς την προσωπική ανάπτυξη και τη συλλογική εξέλιξη. Η κοινωνική πραγματικότητα της σημερινής εποχής είναι αυτή που τεκμηριώνει την τάση προς μια κατ’ επίφαση υιοθέτηση των αρχών της ισότιμης μεταχείρισης, εφόσον η παρείσφρηση των μικροανισοτήτων στις σχέσεις των δύο φύλων είναι μια πρακτική που έως και σήμερα δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί επαρκώς. Μέσω της παρούσας, λοιπόν, έρευνας αυτό που επιχειρείται είναι ακριβώς να «φωτιστεί» έστω και επιμέρους αυτή η πολυποίκιλη πρακτική. This research constitutes the "Thesis", which is being developed as part of the follow-up of the Master's Degree Program in the Department of Early Childhood Education of the University of Western Macedonia entitled "Cultural Studies: Semiotics and Communication". The subject matter focuses on decoding the mechanisms of social representations of gender and thus on the processes through which the reproduction of the gender representations is attempted in a variety of social and cultural practices. As far as its broader scope is concerned, the thesis can be considered as a part in the research field of Gender Studies. This may be perceived as evolve in the establishment of Gender Studies after renaming them (previous term 'Women's Studies'), so as discipline to adapt to new circumstances relating to issues gendered identities, reproduction of cultural capital and the dominant hegemonic culture. Methodologically, the research is based on a literature review, aiming to a cutting-edge field in social, economic, political, ideological etc. terms. What is worth highlighting generally and in advance is that, as it could be shown by research as a whole, the reproduction of gender stereotyping is a process that undoubtedly inhibits social progress by hindering progress towards personal development and collective evolution. The social reality of the present era is an evidence of the tendency towards an emphatically endorsement of the principles of equal treatment, since the intrusion of gender inequalities is a practice that has so far not been sufficiently deciphered. Through this research, what is being attempted is precisely to "illuminate" even this diverse practice.