Ενδοσχολικές συγκρούσεις: Αίτια, επιπτώσεις και στρατηγικές για την αποτελεσματική διαχείρισή τους

Abstract

Η παρούσα έρευνα στοχεύει στη διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών αναφορικά με το φαινόμενο των συγκρούσεων στο σχολείο. Πιο συγκεκριμένα διερευνήθηκαν οι απόψεις εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με τη συχνότητα του φαινομένου στα σχολεία τους, αναδείχθηκαν οι απόψεις των ερωτηθέντων εκπαιδευτικών σχετικά με τα βασικά αίτια των συγκρούσεων και οι απόψεις τους για το βαθμό στον οποίο επηρεάζεται η επικοινωνία και το σχολικό κλίμα από αυτές. Τέλος διερευνήθηκαν οι απόψεις των συμμετεχόντων στην έρευνα για τις στρατηγικές που είναι ικανές στην ορθή διαχείριση των συγκρούσεων καθώς και οι απόψεις τους για τις αναγκαίες δεξιότητες των διαχειριστών μιας σύγκρουσης και οι απόψεις τους για το βαθμό που διαθέτουν οι συγκεκριμένοι διαχειριστές αυτές τις δεξιότητες. Μετά από ευρεία ανασκόπηση της σχετικής διεθνούς και ελληνόγλωσσης βιβλιογραφίας διενεργήθηκε ποσοτική έρευνα με τη χρήση γραπτού ανώνυμου ερωτηματολογίου στην οποία συμμετείχαν 120 εκπαιδευτικοί όλων των τύπων σχολείου της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νομού Κοζάνης. Τα ευρήματα της έρευνας κατά δεικνύουν ότι, σύμφωνα με τις απόψεις των εκπαιδευτικών, δεν προκύπτουν συχνά συγκρούσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων στην εκπαιδευτική διαδικασία του σχολείου, ενώ υποστηρίζουν ότι τα αίτια είναι συνδυασμός οργανωσιακών και προσωπικών λόγων. Σύμφωνα με τις απόψεις των εκπαιδευτικών, οι συγκρούσεις επηρεάζουν αρνητικά και σε μεγάλο βαθμό την επικοινωνία και το σχολικό κλίμα και κυριαρχεί η άποψη ότι οι δημοφιλέστερες στρατηγικές αντιμετώπισης από τους εμπλεκόμενους είναι η επίλυση και ο συμβιβασμός. Οι συμμετέχοντες στην παρούσα έρευνα υποστηρίζουν ότι οι διαχειριστές της σύγκρουσης επιλέγουν να συμβιβάσουν και να κατευνάσουν τους εμπλεκόμενους και έχουν την άποψη ότι οι δεξιότητες που κατέχουν σε μεγάλο βαθμό αυτά τα άτομα είναι δεξιότητες έκφρασης και ακρόασης , ενσυναίσθησης και συναισθηματικής νοημοσύνης , δεξιότητες διαχείρισης κρίσεων και ικανότητες αρχηγού ομάδας. The purpose of this study is to investigate teachers’ views on the conflict phenomenon at school. Specifically, secondary school teachers’ views on the frequency of the phenomenon in their schools were explored, the teachers’ views on the root causes of the conflicts and their views on the extent to which communication and the school climate are affected. Finally, the research participants’ views on strategies that are capable of managing conflict effectively were explored, as well as their views on the skills needed by conflict managers and their views on the degree to which these managers possess these skills. After extensive review of the relevant international and Greek-language bibliography, a quantitative research was carried out using a written anonymous questionnaire involving 120 teachers of all types of secondary education in Kozani. According to teachers’ views the research findings indicate that conflicts do not often arise between those involved in the school educational process and that the causes are mainly a combination of organizational and personal reasons. Respondents say conflict has a major and negative impact on communication and the school climate and is dominated by the view that the most popular coping strategies are resolution and compromise. Participants in the present research claim that conflict managers choose to reconcile and appease those involved and they believe that the skills that managers largely have are expression and listening skills, empathy, emotional intelligence, crisis management and team leadership skills.