Το Φαινόμενο της ‘’Γυάλινης Οροφής’’ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Απόψεις εκπαιδευτικών

Abstract

Εισαγωγή : Αναντίρρητο γεγονός αποτελεί η αυξητική τάση των γυναικών στην διοίκηση της εκπαίδευσης. Παρόλα αυτά, η επιστημονική κοινότητα διαπιστώνει, μέσα από ερευνητικές διαδικασίες, την ύπαρξη εμποδίων τα οποία λειτουργούν ανασταλτικά στην επαγγελματική ανέλιξη των γυναικών εκπαιδευτικών. Τα εμπόδια αυτά αποδίδονται στην παρουσία του Φαινομένου της Γυάλινης Οροφής, ένα φαινόμενο το οποίο φέρεται να έχει εφαρμογή και στην εκπαίδευση. Σκοπός : Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να διερευνηθεί το αν και κατά πόσο υφίστανται ακόμα εμπόδια στην προσπάθεια επαγγελματικής ανέλιξης των γυναικών εκπαιδευτικών, και συγκεκριμένα στο κατώτερο επίπεδο εκπαιδευτικής διοίκησης, αυτό της διεύθυνσης της σχολικής μονάδας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Υλικό και μέθοδος : Στην έρευνα συμμετείχαν 12 γυναίκες διευθύντριες δημοτικών σχολείων, αστικής, ημιαστικής και αγροτικής ζώνης, από τις περιοχές των Νομών Αττικής, Ρεθύμνου και Φλώρινας. Εφαρμόστηκε η ποιοτική μέθοδος, με ερευνητικό εργαλείο την ημιδομημένη συνέντευξη, ενώ η επιλογή των συμμετεχόντων έγινε στη βάση της βολικής δειγματοληψίας. Η συνέντευξη έγινε μετά από την κατάρτιση πρωτοκόλλου, το οποίο περιλαμβάνει πέντε άξονες, σε πλήρη αντιστοιχία με τα ερευνητικά ερωτήματα που αφορούν στην ανίχνευση των εμποδίων για την προαγωγή και ανέλιξη της γυναίκας και τους τρόπους προσπέλασης αυτών. Αποτελέσματα : Οι οικογενειακές υποχρεώσεις και τα κοινωνικά στερεότυπα θεωρούνται από την πλειονότητα των διευθυντριών βασικοί ανασταλτικοί παράγοντες κατά την προσπάθεια διεκδίκησης διευθυντικής θέσης, αλλά και κατά την σταδιοδρομία τους ως διευθύντριες. Οι τρόποι που προτείνονται για την άμβλυνση του φαινομένου είναι στη βάση της στήριξης από το οικογενειακό περιβάλλον και της υιοθέτησης πρακτικών σε θεσμικό επίπεδο. Συμπεράσματα :Η ύπαρξη του Φαινομένου της Γυάλινης Οροφής είναι γεγονός και για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και δη, το επίπεδο της διεύθυνσης και κρίνεται αναγκαία η μέριμνα προς την κατεύθυνση της άρσης του. Introduction: Undoubtable is the fact that women rise in educational leadership. Although, the scientific community, based on research procedures, claims that there are barriers which inhibit career development of female teachers. These barriers are due to the presence of the Glass Ceiling Effect, an effect that seems to have implications also in education. Aim: The aim of the current study is to investigate the possibility of the barriers presence in female teachers endeavor for career advancement, especially in the senior level of educational management, the principalship in Primary Education. Material and methods: There were 12 women principals of primary education schools, in urban, suburban and rural area, from the districts of Attiki, Rethymnon and Florina participating in the research. Qualitative research method was used, with semistructured interview as a research tool, whereas participants selection was based in convenient sampling. The interview was conducted after the formation of a protocol which included five thematical axes, each one in correspondence to the research questions that have to do with the investigation of the barriers faced in the meantime of woman’s promotion and advancement, and ways to overcome them. Results: Family obligations and social stereotypes are considered as crucial inhibitors by the majority of women principals when trying to reach the managerial position, and during their time as principals. The ways recommended for the moderation of the effect are those of family environment support and strategy adoption in institutional level. Conclusions: The present of Glass Ceiling Effect is a fact also in Primary Education, and specifically in the level of principalship, so it is of a huge need to take care for its elimination.