Ιστορία και Ιστορική Σημαντικότητα: Έρευνα των αντιλήψεων των μαθητών της Ε΄ Δημοτικού

Abstract

Η παρούσα εργασία έχει ως στόχο να διερευνήσει την Ιστορική Σημαντικότητα και τον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές κατανοούν αυτήν την έννοια και την αξιολογούν. Στα πλαίσια αυτής της διερεύνησης πραγματοποιήθηκε έρευνα σε πάνω από 40 Δημοτικά Σχολεία της Ελλάδας και της Κύπρου με δείγμα 707 μαθητές. Για την Ιστορική Σημαντικότητα έχουν ασχοληθεί πολλοί ερευνητές σε παγκόσμιο αλλά και σε ελληνικό επίπεδο και έχουν καταλήξει σε ορισμένα συμπεράσματα σχετικά με τους τρόπους αξιολόγησης της Ιστορικής Σημαντικότητας από τους μαθητές. Παρατηρείται, πόσο σημαντικό ρόλο παίζει το σχολικό εγχειρίδιο, το Αναλυτικό Πρόγραμμα, η δημόσια κουλτούρα και τα προσωπικά βιώματα των μαθητών. Τα αποτελέσματα της δικής μας έρευνας είναι ότι οι μαθητές δεν μπορούν να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν την Σημαντικότητα, καθώς συγχέουν τον όρο σημαντικό με τον όρο σπουδαίο που όμως δεν είναι ταυτόσημοι, ενώ θεωρούν ότι Ιστορικά Σημαντικό είναι ένα γεγονός που βασίζονται στο τι θυμούνται οι ίδιοι. Επίσης, στην συγκεκριμένη έρευνα καταδεικνύονται για άλλη μια φορά τα προβλήματα που υπάρχουν στην διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας, στην Ελλάδα από το Αναλυτικό Πρόγραμμα και το σχολικό εγχειρίδιο, την απουσία στην καλλιέργεια της ιστορικής και κριτικής σκέψης και των διδακτικών πρακτικών που χρησιμοποιούνται στην τάξη και ενισχύουν το συγκεκριμένο πρόβλημα. The current paper aims at examining historical significance and the way pupils comprehend and assess this concept. In this context a survey was carried out on more than 40 Primary Schools in Greece and Cyprus, on a sample of 707 pupils. Many scholars worldwide, as well as in Greece also, have occupied themselves with the study of historical significance having reached a number of conclusions regarding the way pupils assess this concept from their own point of view. It has been noticed that school textbooks play a major role towards this direction, but, apart from that, school curriculum, public culture and the pupils’ personal experiences are also of great importance. The conclusions of the current research suggest that pupils are unable to comprehend and evaluate historical significance as they are unable to distinguish the concept “significant” from the concept “important”. The two concepts are not identical. Instead, pupils tend to take for historically significant mostly those events that they themselves happen to remember most vividly. Furthermore, the problems that are present during the broader teaching process of the subject of History are once again highlighted: in Greece, among these are the curriculum itself as well as the school textbook, the lack of historical and critical thinking, the teaching techniques that are deployed in class and that amplify the problem.