Γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη στην προσχολική ηλικία

Abstract

Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνήσει τις αντιλήψεις παιδιών προσχολικής ηλικίας για τη σωματική αναπηρία, καθώς και να εκτιμήσει τα επίπεδα της ενσυναίσθησής τους και να τα ενισχύσει με πρόγραμμα δραστηριοτήτων, ώστε τα παιδιά να βελτιώσουν τις αντιλήψεις τους για την αναπηρία. Συμμετείχαν 24 παιδιά προσχολικής ηλικίας (13 αγόρια, 11 κορίτσια). Στη μέθοδο αξιοποιήθηκε ένας συνδυασμός συνεντεύξεων για τη διερεύνηση των αντιλήψεών τους για την αναπηρία, καθώς και ανοιχτών ερωτήσεων και κινητικών δραστηριοτήτων για την εκτίμηση και την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης αντίστοιχα. Αναφορικά με τις αντιλήψεις για την αναπηρία, παρόλο που τα παιδιά φάνηκε ότι δεν γνωρίζουν για ποιο λόγο ένα παιδί μπορεί να κάθεται σε αναπηρικό αμαξίδιο, ωστόσο πρότειναν αλλαγές στο σχολείο τους, ώστε να γίνει πιο εύκολη η πρόσβαση. Στις ερωτήσεις για τη διερεύνηση της ενσυναίσθησης, τα περισσότερα παιδιά δήλωσαν ότι αναγνωρίζουν τα συναισθήματα των φίλων τους (χαρά, λύπη) από τις εκφράσεις των προσώπων τους και ότι νιώθουν φόβο ή στεναχώρια, όταν οι φίλοι τους βιώνουν αντίστοιχα συναισθήματα. Στις κινητικές δραστηριότητες, τα παιδιά παρατήρησαν τις κινητικές δυσκολίες που αντιμετώπισαν τα ίδια και κατανόησαν τα συναισθήματα και τις δυσκολίες των παιδιών με κινητικά προβλήματα. Από τη μελέτη προκύπτει η αναγκαιότητα εξοικείωσης των παιδιών προσχολικής ηλικίας με τη σωματική αναπηρία, καθώς και η ενίσχυση της ενσυναίσθησής τους για την καλύτερη γνώση και κατανόηση των συμμαθητών/τριών τους με αναπηρία και των αναγκών τους. The purpose of the present study was to investigate the perceptions of preschool children about physical disability, as well as to assess their levels of empathy and to enhance them through a program of activities, so that children can improve their perceptions of disability. Twenty-four preschool children (13 boys, 11 girls) participated. The method utilized a combination of interviews to explore their perceptions of disability, as well as open-ended questions and kinetic activities to assess and develop empathy respectively. With regard to perceptions of disability, although the children appeared to be unaware of why a child could sit in a wheelchair, they suggested changes to their school to make it easier to access. In questions about empathy research, most children stated that they recognize their friends' emotions (joy, sadness) from their facial expressions, and that they feel fear or sadness when their friends experience similar emotions. In the kinetic activities, the children observed the kinetic difficulties they themselves encountered and understood the feelings and difficulties of the children with motor problems. The study reveals the need to familiarize preschool children with physical disabilities, as well as to enhance their empathy for better knowledge and comprehension of their classmates with disabilities and their needs.