Αντιλήψεις & Πρακτικές των Νηπιαγωγών για τη Διαχείριση της Πολιτισμικής Ετερότητας

Abstract

Η διαμόρφωση των σύγχρονων κοινωνιών και οι γρήγοροι ρυθμοί αναπροσαρμογής τους μας οδηγούν στην ανάγκη δημιουργίας ένα διαπολιτισμικού πλαισίου, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη του την ετερότητα. Ένα τέτοιο πλαίσιο θα πρέπει να δημιουργηθεί στο χώρο της εκπαίδευσης και ιδιαίτερα στα νηπιαγωγεία. Βασικό στοιχείο για την δημιουργία του εν λόγω πλαισίου είναι οι αντιλήψεις νηπιαγωγών και προϊσταμένων νηπιαγωγείων, που είναι το θέμα της παρούσας εργασίας. Αφού έγινε μια σύντομη ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας για το ζήτημα της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης αλλά και του ρόλου εκπαιδευτικών και προϊσταμένων νηπιαγωγείων, παρουσιάζεται το μεθοδολογικό πλαίσιο της έρευνας. Συγκεκριμένα, η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα έρευνα ήταν η ποιοτική μέθοδος συλλογής δεδομένων. Για τις ανάγκες της συγκεκριμένης έρευνας χρησιμοποιήθηκε ως βασικό εργαλείο η ημι-δομημένη συνέντευξη. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν συνολικά 15 νηπιαγωγοί. Οι 12 ήταν από την Κοζάνη και οι υπόλοιποι 3 από το Ναύπλιο. Για την επιλογή των εκπαιδευτικών χρησιμοποιήθηκε μη τυχαία δειγματοληψία (δειγματοληψία ευκολίας). Η διαδικασία της έρευνας πραγματοποιήθηκε κατά το χρονικό διάστημα Ιανουάριος 2020 - Μάρτιος 2020. Για την ανάλυση των δεδομένων της έρευνας επιλέχθηκε η ανάλυση περιεχομένου, η οποία συνιστά μία συστηματική επιστημονική τεχνική για την ελαχιστοποίηση των δεδομένων που συλλέγονται μέσω ποιοτικών τεχνικών. Με την χρήση της εν λόγων τεχνικής προέκυψαν ορισμένοι θεματικοί άξονες όπως η εμπειρία και οι γνώσεις σχετικά με διαπολιτισμική εκπαίδευση, τα προβλήματα που δημιουργούνται από την ύπαρξη αλλοδαπών μαθητών στα νηπιαγωγεία και οι τρόποι αντιμετώπισης τους, τα πλεονεκτήματα της διαπολιτισμικής τάξης στο νηπιαγωγείο, οι πρακτικές και στρατηγικές στην διαπολιτισμική τάξη στο νηπιαγωγείο και οι προτάσεις για την αποτελεσματικότερη βοήθεια/ένταξη των αλλοδαπών μαθητών. Τα βασικά ευρήματα που προέκυψαν συνοψίζονται στο ότι χρειάζεται επιμόρφωση των νηπιαγωγών σε θέματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, κρίνεται απαραίτητος ο διορισμός νέων εκπαιδευτικών και ειδικού προσωπικού (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς κλπ.) που θα βοηθήσουν τόσο στην επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν σε μια διαπολιτισμική τάξη στο νηπιαγωγείο όσο και στην ομαλότερη ένταξη των μαθητών καθώς και ότι υπάρχει ανάγκη δημιουργίας τμημάτων ένταξης στα νηπιαγωγεία και η εκμάθηση της γλώσσας τόσο από τους γονείς όσο και από τους μαθητές. Τα παραπάνω ευρήματα αποτελέσουν το έναυσμα για μια περαιτέρω διερεύνηση, με σκοπό τον εμπλουτισμό της γνώσης, την επανεξέταση πολιτικών και δράσεων που πραγματοποιούνται στην εκπαίδευση, και όχι μόνο, με στόχο την κοινωνική ένταξη των νέων προσφύγων στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.The development of modern societies and their rapid adjustment rates lead us to the need for an intercultural context that takes account of the otherness. Such a context should be created in the field of education and especially in nursery school. An element in creating this context is the perceptions of nursery school teachers and principals nursery school, which is also the subject of this study. After briefly reviewing the relevant literature on the subject of intercultural education and the role of nursery school teachers and director of nursery schools, presents the methodological context of the research. Specifically, the method used in the present study was the qualitative method of data collection. For the needs of this research, the semi-structured interview was used as a key tool. The participants in the research were a total of 15 kindergarten teachers. The 12 were from Kozani and 3 from Nafplio. Non-random sampling (convenience sampling) was used to select teachers. The research process took place during the period January 2020 - March 2020. For the analysis of research data, content analysis was chosen, which is a systematic scientific technique for minimizing data collected through quality techniques. The use of this technique has led to a number of themes such as experience and knowledge about intercultural education, the problems created by the existence of foreign students in kindergartens and how to deal with them, the benefits of intercultural classroom in kindergarten, practices and strategies in the intercultural classroom in kindergarten and suggestions for more effective help / integration of foreign students. The main findings are summarized in the need for training of kindergarten teachers in matters of intercultural education, it is necessary to appoint new teachers and special staff (psychologists, social workers, etc.) who will help solve problems that arise in an intercultural classroom in kindergarten and the smoother integration of students and that there is a need to create reception / integration departments in kindergartens and language learning by both parents and students. The above findings are the trigger for a further investigation, with the aim of enriching knowledge, reviewing policies and actions carried out in education, and not only, aiming at the social integration of young refugees in Greece and around the world.