Ατομικοί, οικογενειακοί και σχολικοί παράγοντες σε σχέση με τη σχολική προσαρμογή/ένταξη μαθητών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες, αναπηρίες ή προβλήματα συμπεριφοράς στο Δημοτικό Σχολείο
Abstract
Τα τελευταία χρόνια συνεχώς αυξάνεται ο μαθητικός πληθυσμός που χρειάζεται πρόσθετη υποστήριξη και ταυτόχρονα αυξάνεται και η πολυπλοκότητα και σοβαρότητα των περιπτώσεων. Πλέον στα Γενικά Σχολεία, σχεδόν σε κάθε σχολική τάξη φοιτούν 3-5 παιδιά με κάποια περισσότερο ή λιγότερο σοβαρή Ειδική Εκπαιδευτική Ανάγκη, αναπηρία, συναισθηματική ή συμπεριφορική διαταραχή. Αυτό κάνει επιτακτική την ανάγκη κατάλληλης, συστηματικής και σταθερής προετοιμασίας, οργάνωσης και αξιολόγησης, συνεχούς επιμόρφωσης, αυξημένης διάθεσης για υποστήριξη και διεπιστημονικής συνεργασίας. Είναι απαραίτητο το σχολείο να λειτουργήσει με άλλους άξονες, προτεραιότητες και στόχους, να λάβει υπόψη τις ανάγκες, τις δυνατότητες και αδυναμίες όλων των παιδιών και να εφαρμόσει διαφορετικές υποστηρικτικές παρεμβάσεις, μοντέλα και μεθόδους διδασκαλίας. Σκοπός είναι να επιτυγχάνεται η πρόοδος και η ένταξη όλων των παιδιών ανεξάρτητα από τις ιδιαιτερότητές τους.
Η ποιοτική αυτή έρευνα βασίζεται στη διερεύνηση των απόψεων 130 δασκάλων που εργάζονται σε γενικά σχολεία και έρχεται να δείξει πώς αξιολογούν εκείνοι, μέσα από τις εμπειρίες τους, την παρουσία παιδιών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες, αναπηρίες ή προβλήματα συμπεριφοράς στο σχολείο και την εφαρμογή της συνεκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί αναφέρθηκαν στην πιο δύσκολη περίπτωση παιδιού που έχουν συναντήσει στην τάξη τους τα τελευταία χρόνια, με σκοπό να αναδείξουν την πλήρη εικόνα που παρουσιάζει και τις επιδράσεις που δέχεται στην ανάπτυξή του. Περιγράφηκε πού εστιάζεται η δυσλειτουργία του, προσδιορίστηκαν η μαθησιακή, γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική του ανάπτυξη και οι συμπεριφορές που εκδηλώνει, ενώ ταυτόχρονα καθορίστηκε το οικογενειακό και σχολικό πλαίσιο και ο τρόπος που επιδρούν στη συνολική του ανάπτυξη.
Δηλαδή, πραγματοποιήθηκε προσπάθεια να διαφανεί η αλληλεπίδραση εγγενών και περιβαλλοντικών παραγόντων που επιδρούν στην προσαρμογή του παιδιού στο σχολείο. Επισημάνθηκαν τα ατομικά, οικογενειακά, σχολικά και κοινωνικά «εμπόδια», η μειωμένη ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, επιμόρφωση και συνεργασία εκπαιδευτικών και γονέων, καθώς και οι αλλαγές που απαιτείται να πραγματοποιηθούν, ώστε το σχολείο να δρα πιο αποτελεσματικά και να δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλα τα παιδιά. Οι απόψεις και τα συναισθήματα των εκπαιδευτικών είναι καθοριστικής σημασίας, διότι αυτοί αποτελούν τους πυλώνες της υποστήριξης του παιδιού μαζί με την οικογένεια και πρέπει να συμμετέχουν στη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής.In the last few years, the student population is increasingly in need of additional support and at the same time the complexity and seriousness of the cases is increasing. Nowadays in General Schools, almost every school class is attended by 3-5 children with some more or less severe Special Educational Needs, disability, emotional or behavioral disorder. This makes it imperative to have appropriate, systematic and consistent preparation, organization and evaluation, continuous training, increased availability for support and interdisciplinary cooperation. It is necessary for the School to work with other axes, priorities and objectives, to take into account the needs, abilities and weaknesses of all children and to implement different supportive interventions, models and methods of teaching. The aim is to achieve the progress and inclusion of all children, regardless of their particularities.
This qualitative research is based on the investigation of the views of 130 teachers working in general schools and shows how they assess, through their experiences, the presence of children with Special Educational Needs, disabilities or behavioral problems at school and the implementation of coeducation. Teachers reported on the most difficult case of a child they have encountered in their class in recent years, in order to highlight the full picture and the impact it has on its development. It was described where its dysfunction is focused, its learning, cognitive, emotional and social development and have been identified, the behaviors it manifests while defining the family and school context and how they influence its overall development. That is, an attempt was made to show the interaction of inherent and environmental factors that affect the adaptation of the child to school.
Individual, family, school and social "barriers", reduced awareness, awareness, education and cooperation between teachers and parents, have been highlighted as well as the changes needed to make the school work more effectively and give equal opportunities to all children. Teachers' views and feelings are crucial, as they are the pillars of child support along with the family and should be involved in educational policy making.