Η αξιοποίηση των κόμικς ως διδακτικό εργαλείο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση
Abstract
Περίληψη
Είναι γεγονός πως τα Κόμικς έχουν μια πολύ παλιά και ενδιαφέρουσα ιστορία, η
οποία ξεκινάει περίπου από τον 18ο αιώνα. Η ανάπτυξή τους πάντως επρόκειτο να
ξεκινήσει πιο εντατικά από την διάρκεια του 19ου αιώνα και μάλιστα από τις πρώτες
δεκαετίες του. Στην πορεία, διαπιστώνεται ότι άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους
διάφορες μορφές και κατηγορίες από κόμικς. Παράλληλα, υπήρξε και μια ποικιλία ως
προς την θεματολογία των κόμικς. Δεν είναι έτσι τυχαίο το ότι μέχρι και την
σημερινή εποχή δεν παύουν να υφίστανται μορφές κόμικς που έχουν σχέση με
σούπερ ήρωες ή αντίστοιχα κατηγορίες κόμικς σχετικές με διάφορες μορφές –
καρικατούρες, όπως μορφές ζώων που συμπεριφέρονται, κινούνται, δρουν και μιλούν
σαν άνθρωποι. Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό του χαρακτήρα του
Mickey Mouse, ενός από τους πιο γνωστούς και αγαπητούς χαρακτήρες κόμικς όλων
των εποχών, που είχε δημιουργήσει στις αρχές του 20ου αιώνα ο Walt Disney.
Παρόλο που μέχρι κάποια περίοδο το συγκεκριμένο είδος, στο οποίο συνδυάζονται
στοιχεία από άλλες τέχνες, όπως από την λογοτεχνία, την ποίηση και την ζωγραφική,
δεν είχε εξεταστεί σε συνάφεια με πεδία, όπως αυτό της εκπαίδευσης, είναι
ενδεικτικό, πως στην πορεία του χρόνου και ειδικότερα πλέον και στις μέρες μας,
θεωρείται πως μπορεί να αποτελέσει ένα αρκετά χρήσιμο εργαλείο αναφορικά με την
εκπαιδευτική διαδικασία. Ο ρόλος των κόμικς σε πεδία, όπως αυτό της
Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης άλλωστε, θεωρείται πλέον πως μπορεί να είναι
καθοριστικός, από την άποψη πως ο συνδυασμός της εικόνας με τον λόγο και τους
διαλόγους, καθώς και τα ποικίλα κείμενα που συναντούμε στο εσωτερικό τους,
μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύ αποτελεσματικό εργαλείο, με τη βοήθεια του
οποίου ο μαθητής από νωρίς μπορεί να αντιληφθεί καλύτερα μια σειρά διαφόρων
αντικειμένων, στοιχείων, καταστάσεων και φαινομένων, καθώς επίσης και
αφηρημένων εννοιών. Τα κόμικς εξάλλου, με την χρήση της ζωγραφικής και του
σχεδίου, είναι δυνατόν να αποτελέσουν ένα αποτελεσματικό εποπτικό μέσο.
Επιπρόσθετα, τα κόμικς έχουν την δυνατότητα, σε συνδυασμό και με την
καλλιέργεια της φαντασίας του μαθητή από μικρή ηλικία και από την περίοδο ακόμα
της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, να συμβάλλουν από παιδαγωγικής απόψεως σε μια
σειρά παραμέτρων που θα συμβάλλουν καταλυτικά στην εξάσκηση του μαθητή σε
σημαντικούς τομείς, όπως εκείνοι της ανάγνωσης και της γραφής. Την ίδια στιγμή
εξάλλου, ο ρόλος τους μπορεί να είναι άρρηκτα συνδεδεμένος και με την καλλιέργεια
της κριτικής σκέψης του μαθητή, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να είναι σημαντικός και ως
προς την απόκτηση γνώσεων από το μαθητή, αναφορικά με διάφορα επιστημονικά
και γνωστικά πεδία (λογοτεχνία, μαθηματικά και θετικές επιστήμες, ιστορία,
καλλιτεχνικά μαθήματα, θρησκεία, πληροφορική και σύγχρονες τεχνολογίες κλπ).
Εξάλλου, όπως αναφέρεται και πιο κάτω, η χρήση και η αξιοποίησή τους στον χώρο
της εκπαιδευτικής διαδικασίας, είναι εφικτό να γίνει και με τη βοήθεια των
σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογιών, στοιχείο μάλιστα που στις μέρες μας υφίσταται
ήδη μέσα και από την χρήση διαφόρων σχετικών ψηφιακών εργαλείων, πλατφορμών
και εφαρμογών.
Abstract
Comics can actually be considered to have a very old history, dating back to the 18th
century. Their development, however, was to begin especially during the 19th century
and even from the first decades already. In fact, along the way, we can also see that
various forms and categories from comics have begun to appear. At the same time,
there was a variety of comic themes. It is no coincidence that, for example, to this day,
there are still comic book characters related to superheroes or comic book categories
related to various characters - caricatures, such as animal characters that behave,
move, act and speak like humans, here moreover, very characteristic at the same time,
is the example of the character of Mickey Mouse that was created around the
beginning of the 20th century by Walt Disney.
Although for some time this genre in general, which combines elements from
other arts, such as literature (even poetry) but also painting, had not been considered
in relation to fields such as education, it is nevertheless indicative. , that in the course
of time and especially nowadays it is considered that it can be a very useful tool
regarding the educational process. The role of comics in fields such as Primary
Education, after all, is now considered to be decisive, from the point of view,
moreover, that the combination of image with speech and dialogues and the various
texts we encounter within them, can be a very effective tool, with the help of which
the student from an early age can better understand a series of different objects,
elements, situations, phenomena or even abstract concepts. Comics, moreover, can be
an effective means of oversight through the use of painting and drawing.
In fact, comics can, in combination with the cultivation of the student's imagination
from an early age and from the period of Primary Education, contribute from a
pedagogical point of view to a number of parameters related to, for example, the
student's practice in fields such as reading and writing.
At the same time, moreover, their role can be connected with the cultivation of the
student's critical thinking, while at the same time it can be important, in terms of the
acquisition of knowledge by the student, regarding various scientific and cognitive
fields (literature, mathematics and science, history, art courses, religion, computer
science and modern technologies, etc.). Moreover, as shown below, their use and
utilization in the field of educational process, is possible with the help of modern,
digital technologies, an element that nowadays also already exists through the use of
various relevant digital tools, platforms and applications.