Ανάλυση των έργων του σχολικού εγχειριδίου των Μαθηματικών της Β΄ Γυμνασίου. Η περίπτωση της επιχειρηματολογίας

Abstract

Περίληψη Τα σχολικά εγχειρίδια Μαθηματικών αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της σχολι-κής πραγματικότητας, ιδιαίτερα της ελληνικής, που η εκπαιδευτική διαδικασία πε-ριορίζεται στο ένα και μοναδικό επιβαλλόμενο εγχειρίδιο του Υπουργείου Παιδείας. Τις τελευταίες δεκαετίες η έρευνα γύρω από τα σχολικά εγχειρίδια παρουσιάζει ρα-γδαία αύξηση στη διεθνή εκπαιδευτική κοινότητα, όχι όμως στην ελληνική. Στην παρούσα έρευνα επιχειρείται η ανάλυση έργων (tasks) του βιβλίου που διδάσκεται στους μαθητές της Β΄ Γυμνασίου. Συγκεκριμένα αναλύονται 284 έργα που περιέχο-νται σε τέσσερα κεφάλαια της Άλγεβρας και της Γεωμετρίας. Η ανάλυση των έργων πραγματοποιήθηκε με βάση το πενταδιάστατο πλαίσιο ανάλυσης έργων σχολικών εγχειριδίων της Glasnovic Gracin (2008). Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι στα αναλυθέντα έργα δίνεται βαρύτητα κυρίως σε υπολογιστικές διαδικασίες, στην εφαρμογή βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων για την εκτέλεση των εργασιών, ενώ η επιχειρηματολογία, οι επεξηγηματικές δραστηριότητες, η συλλογιστική σκέψη, οι εργασίες ανοικτού τύπου και τα ρεαλιστικά – αυθεντικά προβλήματα απουσιάζουν ή έρχονται σε δεύτερη μοίρα.Abstract Mathematics textbooks are an integral part of school reality, especially the Greek one, where the educational process is limited only to the specific textbook imposed by the Ministry of Education. In past decades, research on school textbooks has grown rapidly in the international educational community, but not in the Greek one. In the present research, an analysis of tasks found in the book taught to the students of the second form of Junior High School is attempted. More specifically, 284 tasks contained in four chapters of Algebra and Geometry are analyzed. The analysis of the tasks was carried out based on the five – dimensional framework for the analysis of school textbook tasks by Glasnovic Gracin (2008). The results of the research show that in the analyzed tasks emphasis is mainly placed on computation processes, on the application of basic knowledge and skills for the fulfillment of tasks, whereas ar-gumentation, interpretation activities, reasoning, open-ended tasks and realistic – authentic problems are absent or secondary.