Η ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση μιας Διδακτικής Μαθησιακής Ακολουθίας (ΔΜΑ) για τη διδασκαλία του αποτυπώματος άνθρακα σε μαθητές Λυκείου

Abstract

Η παρούσα εργασία αφορά στην ανάπτυξη μιας Διδακτικής Μαθησιακής Ακολουθίας (ΔΜΑ) για το Αποτύπωμα Άνθρακα, στη συνέχεια την εφαρμογή της σε μαθητές της Β΄ τάξης Γενικού Δημόσιου Λυκείου και τέλος την αξιολόγηση της. Το Αποτύπωμα Άνθρακα παρουσιάζεται ως έννοια που μπορεί, μεταξύ των άλλων, να περιγράψει την επιβάρυνση που προκαλεί ο άνθρωπος στο περιβάλλον, χρησιμοποιώντας την καύση των ορυκτών ως την κύρια πηγή παραγωγής ενέργειας. Η ΔΜΑ που αναπτύχθηκε έχει διάρκεια 8 διδακτικές ώρες (4 Χ 90min). Tα κυριότερα μαθησιακά αποτελέσματα που αναμένονται είναι να συνδέσουν οι μαθητές την αυξανόμενη συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα με την κλιματική αλλαγή και να γνωρίσουν το Αποτύπωμα Άνθρακα ως μέτρο των εκπομπών αυτών και οδηγό για τη λήψη μέτρων. Επιπλέον, να διακρίνουν τους παράγοντες που δημιουργούν το προσωπικό τους όπως και το σχολικό Αποτύπωμα Άνθρακα και να προτείνουν τρόπους μείωσης τους, ενισχύοντας παράλληλα την περιβαλλοντική τους συνείδηση. Η ΔΜΑ εφαρμόστηκε στα πλαίσια του μαθήματος της «Ερευνητικής Εργασίας» (project) σε τμήμα που αποτελούνταν από 11 μαθήτριες και 5 μαθητές της Β΄ Λυκείου, ηλικίας 16 ως 17 χρονών. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε ήταν της «Καθοδηγούμενης Διερεύνησης» με σταδιακή μείωση του βαθμού καθοδήγησης. Για την αξιολόγηση της διδασκαλίας χρησιμοποιήθηκαν ποικίλες μέθοδοι όπως η συμπλήρωση ερωτηματολόγιου πριν και μετά τη διδασκαλία, η λήψη ημιδομημένων συνεντεύξεων καθώς και η τήρηση ημερολόγιου καταγραφής παρατηρήσεων από το διδάσκοντα. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν στο τέλος της διδασκαλίας δείχνουν πως η ΔΜΑ που σχεδιάστηκε μπορεί να εφαρμοστεί σε μαθητές Λυκείου με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Οι απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο μετά τη διδασκαλία, συγκρινόμενες με τις αρχικές καθώς και οι απαντήσεις στις συνεντεύξεις, οδηγούν στο συμπέρασμα πως οι μαθητές αναγνωρίζουν τη χρησιμότητα του Αποτυπώματος Άνθρακα και τους παράγοντες που το δημιουργούν, ενώ είναι σε θέση να προτείνουν ενέργειες που οδηγούν στη μείωση του.Abstract This work concerns the development, application and evaluation of a Teaching Learning Sequence (TLS) about the Carbon Footprint. The Carbon Footprint is presented as a concept that describes the environmental burden caused by humans, through the burning of fossil fuel as the main energy source. The developed TLS has a duration of 8 teaching hours (4 x 90 min). Its main expected learning outcomes are students to connect the increasing carbon concentration in the atmosphere with climate change and to get acquainted with the Carbon Footprint as a measure of CO2 emissions and as a guide for actions of reduction. In addition, students are expected to distinguish the factors that create their personal, as well as their School Carbon Footprint and suggest ways to reduce them, while enhancing their environmental consciousness. The TLS was implemented during the “project” lesson to an 11th Grade class, consisted of 16 students (11 females, 5 males), aged 16 to 17 years old. The main teaching method was that of the “Guided Investigation” with a gradual reduction of guidance. Various methods were used to evaluate the teaching, including students’ questionnaire data before and after the TLS and semi – structured interviews with a focus group of them (only after). Beyond the afforementioned main sources of data, teacher’s classroom observations and notes were supplementary used for the analysis of data. Results strongly indicate that the developed TLS is applicable to high school students having satisfactory results. Moreover, it was established that after the TLS students recognize the usefulness of the Carbon Footprint and the factors that create it, while being able to propose actions that lead to its reduction.