Απόψεις των εκπαιδευτικών για την πολυγλωσσία και τη ‘διαχείριση’ γλωσσών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα

Abstract

Στην παρούσα έρευνα εξετάζονται οι απόψεις των εν ενεργεία εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα σχετικά με το ζήτημα της πολυγλωσσίας και της ‘διαχείρισης’ των γλωσσών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αναλυτικότερα, στόχος της εν λόγω εργασίας είναι η διερεύνηση των στάσεων και απόψεων των εκπαιδευτικών σχετικά με: (α) ζητήματα πολυγλωσσίας καθώς και τον ρόλο της αγγλικής γλώσσας στην κοινωνία και την εκπαίδευση, (β) την πρώιμη εκμάθηση ευρωπαϊκών γλωσσών στην ελληνική εκπαίδευση, (γ) τις γλώσσες μεταναστών και προσφύγων στη χώρα μας, (δ) ζητήματα επιμόρφωσής τους. Στην έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε κατά το σχολικό έτος 2016-2017, συμμετείχαν 40 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Βασικό μεθοδολογικό εργαλείο αποτέλεσε η ημιδομημένη συνέντευξη. Για την επεξεργασία των δεδομένων που συλλέχθηκαν από τις συνεντεύξεις αξιοποιήθηκε η θεματική ποιοτική ανάλυση. Μέσα από τα αποτελέσματα της έρευνας αναδύθηκε η θετική στάση των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών για την πολυγλωσσία και ιδίως για τις ‘ισχυρές’ ευρωπαικές γλώσσες και για τη διδασκαλία τους στην ελληνική εκπαίδευση. Την προτίμησή τους, όπως ήταν αναμενόμενο, έδειξαν σχεδόν όλοι οι εκπαιδευτικοί στην αγγλική γλώσσα υποστηρίζοντας οι περισσότεροι από αυτούς την πρώιμη εκμάθηση αυτής στο δημοτικό σχολείο και θεωρώντας ότι οι Έλληνες μαθητές έχουν την ικανότητα εκμάθησής της, κάτι που δε θεώρησαν ότι μπορούν να κάνουν το ίδιο εύκολα οι μαθητές μεταναστευτικού προφίλ. Επιπλέον, σχετικά με την πρώιμη εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, οι συμμετέχοντες δεν ήταν το ίδιο θετικοί και στην πρώιμη εκμάθηση μιας δεύτερης ξένης γλώσσας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Επίσης, οι περισσότεροι συνεντευξιαζόμενοι τάχθηκαν υπέρ της ένταξης βαλκανικών γλωσσών και γλωσσών των παρευξείνιων χωρών στα ελληνικά σχολεία, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στη ρώσικη. Όσον αφορά, τις γλώσσες μεταναστών και προσφύγων, οι περισσότεροι έδειξαν την προτίμησή τους περισσότερο για την ένταξη γλωσσών των μεταναστών στην ελληνική εκπαίδευση παρά των προσφύγων. Φυσικά, από τους περισσότερους τέθηκε το ζήτημα της αδυναμίας του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος και της οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα, όταν γινόταν συζήτηση γύρω από το θέμα της εκπαιδευτικής γλωσσικής πολιτικής, αλλά και την αδυναμία του κράτους να παρέχει συστηματική επιμόρφωση στους εκπαιδευτικούς. The present research examines the views of primary school teachers on issues related to multilingualism and language learning in the Greek educational system. More precisely, the goal of this research is to investigate the views of teachers on: a) issues of multilingualism as well as the role of the English language in the society and education. B) the early foreign language learning in the Greek educational system. C) the languages of immigrants and refugees in our country. D) educational policy issues. 40 primary school teachers participated in the study, which was conducted during the school year 2017-2018. The semi structural interview was the basic research instrument, which were analyzed by using the thematical quality analysis. The results revealed the positive attitude of the participants emerged about multilingualism, especially for the ‘strong’ European languages which are taught in the Greek education system. As expected most of the teachers showed their preference to the English language, most of them supporting its early learning in primary school assuming that greek students have the ability to learn it, something which was not considered by them easy to be accomplished by immigrant students . Furthermore, the participants were not equally positive to the early learning of a second foreign language in primary education. Also, most of the interviewers were in favor of implementing the Balkan and the Black sea countries’ languages in Greek schools showing more preference to the Russian language. As far as the languages of immigrants and refugees are concerned, most of them showed higher preference to the introduction of immigrants’ languages in the Greek educational system rather than the refugees’. Naturally most of them raised the issue of the weakness the Greek education system shows due to the economic crisis the country has been facing,