Η συμβολή και ο ρόλος της λογοτεχνίας στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας: Καταγραφή των λογοτεχνικών κειμένων στα γλωσσικά εγχειρίδια για αλλόγλωσσους μαθητές και πιθανές διδακτικές προσεγγίσεις με μελλοντική τους αξιοποίηση

Abstract

Η νέα κοινωνική και κατά συνέπεια εκπαιδευτική πραγματικότητα καθιστά πιο επίκαιρη από ποτέ την κριτική στάση απέναντι στα ήδη υπάρχοντα εκπαιδευτικά εργαλεία και υπογραμμίζει την ανάγκη νέων εκπαιδευτικών προτάσεων που θα ανάγουν τη διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος σε πολιτισμική πράξη. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να ερευνήσει πώς και σε ποιο βαθμό αξιοποιείται η λογοτεχνία, της οποίας η αξία είναι τεκμηριωμένη ερευνητικά, στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, έχοντας ως συγκεκριμένο σημείο αναφοράς τα εγχειρίδια που προτείνει το Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. για τους Έλληνες της ομογένειας, αλλά και εκείνα για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης και καλύπτοντας το εύρος γλωσσομάθειας, από το πρώτο έως και το πέμπτο επίπεδο. Η προσέγγιση κινείται σε όλους τους τομείς της εκμάθησης της γλώσσας και όχι σε ένα μεμονωμένο επίπεδο, ώστε να δώσει μια σαφή εικόνα και να εξετάσει αν υπάρχει σύνδεση μεταξύ των επιπέδων ή υφίστανται διαφοροποιήσεις. Σε τρεις άξονες κινείται η βιβλιογραφική έρευνα που πραγματοποιήθηκε για να διεξαχθούν συμπεράσματα. Στον πρώτο άξονα, μελετήθηκε η έκταση και το είδος των λογοτεχνικών κειμένων συγκριτικά με τα υπόλοιπα κείμενα που εμπεριέχουν τα σχολικά εγχειρίδια, στον δεύτερο άξονα, η μελέτη επικεντρώθηκε στο πώς μπορούν να αξιοποιηθούν από τον εκπαιδευτικό τα κείμενα αυτά και αν υφίσταται η δυνατότητα διαχρονικής σύνδεσης τους και στον τρίτο άξονα βάσει της θεματολογίας των κειμένων κρίθηκε αν το περιεχόμενο είναι σύγχρονο και κατάλληλο να δημιουργήσει κίνητρα μάθησης. Με την παρουσία των λογοτεχνικών κειμένων να κρίνεται μη επαρκής και στα τρία επίπεδα μελέτης, προτείνεται διδακτικές προσεγγίσεις με κέντρο της σύγχρονα από θεματικής άποψης λογοτεχνικά κείμενα, τόσο από Έλληνες λογοτέχνες, όσο και μεταφρασμένα, με την ενιαία θεματική ιδέα «ταξίδι» να τα διαπερνά, που στόχο έχει την αξιοποίηση της λογοτεχνίας πολυσήμαντα και διαχρονικά και όχι περιστασιακά όπως είθισται μέχρι στιγμής.________________________________________________________________________The new social and educational reality makes more topical than ever the critical attitude toward the existing educational tools and underlines the need for new educational proposals that will turn the teaching of the language lesson into a cultural practice. The aim of this project is to investigate how and to what extent the literature, whose value is well-documented, is utilized effectively in the teaching of Greek as a second language, with specific reference point thirty books proposed by the E.DIA.M.ME for the Greeks of Hellenic diaspora, and those for teaching the greek language as second, and by covering the proficiency in Greek language, from the first to the fifth level. The approach moves across the range of linguistic competence, and not on an individual level, in order to give a clear picture and to examine whether there is a connection between the levels or differences may exist. The bibliographical study is divided in three parts so as to carry out the conclusions. The first part studied the extent and type of literary works in comparison with the other texts contained in the books. In the second part the study focused on how the teacher can make good use of them and if there is any possibility of intertemporal connection and finally the third part, based on the topic of each work, evaluates if the context is appropriate and modern enough to create educational motives. Both three levels of study find out that the literary works are inadequate and proposes a teaching approach focused on modern literary texts, both Greek and translated ones, which all have the thematic idea of “journey”. The objective of this proposal is the effective use of literature in a manifold and intertemporal way and not occasional as usually so far.