Διερεύνηση των απόψεων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με την υποστήριξη παιδιών που βιώνουν τραυματικά συμβάντα ζωής.

Abstract

Λαμβάνοντας υπόψη το συγκείμενο της σύγχρονης πραγματικότητας, οι περιπτώσεις όπου ένα παιδί μπορεί να βιώσει τραυματικές εμπειρίες είναι πολύ συχνές (Παπαδάτου- Πάστου & Τουλουμάκου, 2020). Στο πλαίσιο αυτό οι εκπαιδευτικοί των σχολικών μονάδων διαδραματίζουν κεντρικό και ουσιαστικό ρόλο τόσο στην προαγωγή της ψυχικής υγείας όσο και στην πρόληψη της εμφάνισης προβλημάτων ψυχικής υγείας, καθώς επίσης και στην αντιμετώπισή τους, όταν αυτά έχουν εδραιωθεί (Albuhairan, Inam, Al-Eissa, Noor, & Almuneef, 2011·Dinehart & Kenny, 2015, όπ. αναφ. στο Bibou-Nakou & Markos, 2017). Δεδομένου ότι είναι αυτοί που συχνά γίνονται κοινωνοί του παιδικού τραύματος μέσα στις σχολικές τάξεις, δεχόμενοι τον αντίκτυπό του, ήδη από τα πρώιμα στάδια εμφάνισής του, είναι σημαντικό οι εκπαιδευτικοί όχι μόνο να κατανοούν και να αναγνωρίζουν τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η εμπειρία στα παιδιά, αλλά και να γνωρίζουν ταυτόχρονα με ποιον τρόπο θα μπορέσουν να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν τους/τις μαθητές/τριές τους (BibouNakou & Markos, 2017). Στην παρούσα εργασία, μέσω της ποσοτικής έρευνας, έγινε προσπάθεια ανίχνευσης των γνώσεων και των δεξιοτήτων που διαθέτουν οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας δημοτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα σχετικά με την ανίχνευση και την υποστήριξη παιδιών που έχουν βιώσει ή/και βιώνουν τραυματικά συμβάντα ζωής. Από την έρευνα φάνηκε πως οι εκπαιδευτικοί θεωρούν πως τα «τραυματισμένα» παιδιά έχουν ανάγκη από περισσότερη συναισθηματική και συμπεριφορική υποστήριξη απ' ό,τι οι συνομήλικοι/ες τους, παρ’ όλα αυτά όμως οι ίδιοι/ ες χαρακτηρίζονται από ελλιπή επιμόρφωση όσον αφορά τη διαχείριση οικείων περιστατικών. Το γεγονός αυτό ενισχύει την εμφάνιση «δευτερογενούς μετατραυματικού στρες» μετά από την εμπειρία τους με μαθητές/τριες που αντιμετωπίζουν τραυματικά συμβάντα ζωής. Η έλλειψη εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, σε συνάρτηση με την απουσία ειδικών ψυχικής υγείας εντός του σχολείου, αφενός καθιστά αναγκαία τη συνεργασία μεταξύ του σχολείου και της οικογένειας και αφετέρου υπογραμμίζει τη σημαντικότητα του ρόλου της σχολικής ηγεσίας στην προσπάθεια διαμόρφωσης σχολείων ευαισθητοποιημένων στο παιδικό τραύμα. _____________________________________________________________ Considering the context of modern reality, cases where a child can experience traumatic experiences are very common (Papadatou-Pastou & Touloumakou, 2020). In this context, school teachers play a central and essential role both in promoting mental health and in preventing the occurrence of mental health problems, as well as in dealing with them once they have been established (Albuhairan, Inam, Al-Eissa, Noor , & Almuneef, 2011; Dinehart & Kenny, 2015, as cited in Bibou-Nakou & Markos, 2017). Since they are the ones who often share childhood trauma in school classrooms, receiving its impact from the earliest stages of its appearance, it is important that teachers not only understand and recognize the effects that this experience can have on children, but also to know at the same time how they will be able to help and support their students (Bibou-Nakou & Markos, 2017). In this work, through quantitative research, an attempt was made to detect the knowledge and skills that primary school teachers in Greece have regarding the detection and support of children who have experienced and/or are experiencing traumatic life events. The research showed that teachers believe that "traumatized" children need more emotional and behavioral support than their peers, but despite all this, they themselves are characterized by insufficient training in terms of management familiar incidents. This fact reinforces the emergence of "secondary post-traumatic stress" after their experience with students facing traumatic life events. The lack of education and training, in connection with the absence of mental health specialists within the school, on the one hand necessitates the collaboration between the school and the family and on the other hand highlights the importance of the role of the school leadership in the effort to form schools that are aware of childhood trauma