Οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης περιγράφουν της συναισθηματική πλευρά της εμπειρίας της οργάνωσης και διοίκησης της σχολικής καθημερινότητας
Abstract
Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπό τη καταγραφή και την ανάλυση
της υποκειμενικής εμπειρίας των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά
με τα συναισθήματά τους καθώς αυτοί αλληλεπιδρούν με τους συναδέλφους τους, τον
διευθυντή, με τους μαθητές και με τους γονείς των μαθητών στο πλαίσιο
δραστηριοτήτων οργάνωσης και διοίκησης του σχολείου. Η παρούσα εργασία αντλεί
το θεωρητικά και μεθοδολογικά στοιχεία από το πλαίσιο της Κοινωνικής Ψυχολογίας
του λόγου. Πιο συγκεκριμένα εστιάζει στα συναισθήματα που βιώνουν οι
εκπαιδευτικοί κατά την ενασχόληση τους με θέματα που σχετίζονται με την οργάνωση
και διοίκηση του σχολείου στην καθημερινότητας τους.
Μέσα από την ανάλυση του λόγου των εκπαιδευτικών στο πλαίσιο των
συνεντεύξεων η ταυτότητά τους περιγράφεται ως κοινωνική κατασκευή η οποία
επηρεάζεται από τη σχέση με τους άλλους αλλά και το περιβάλλον στο οποίο ανήκουν
χαρακτηρίζεται από μεταβολή, αστάθεια και πολλαπλότητα, είναι διαρκώς
εξελισσόμενη σε μια διαδικασία σχηματισμού και ανασχηματισμού απόκτησης
νοήματος στη μεταξύ σχέση του προσωπικού, κοινωνικού και επαγγελματικού εαυτού.
Το ζήτημα των συναισθημάτων και της ηγεσίας στα σχολεία είναι επίσης
ιδιαίτερα έντονο. Ενώ όλοι οι διευθυντές επηρεάζονται σαφώς συναισθηματικά από
πτυχές της σχολικής ζωής, οι τρόποι με τους οποίους οι άντρες και οι γυναίκες
ανταποκρίνονται στις συναισθηματικές απαιτήσεις και οι τρόποι με τους οποίους
διαβάζονται τέτοιες απαντήσεις είναι συχνά πολύ διαφορετικοί. Τα σχολεία έχουν
παραδοσιακά κατασκευαστεί μέσα σε ένα πλαίσιο που έχει δώσει προτεραιότητα στον
ορθολογισμό των συναισθημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, οι αποτελεσματικές οργανώσεις,
συμπεριλαμβανομένων των σχολείων, αναμένεται να είναι ορθολογικές οργανώσεις.
Σε προηγούμενες έρευνες, οι μελέτες σχετικά με τα συναισθήματα επίτευξης
επικεντρώνονταν συνήθως σε συναισθήματα που σχετίζονταν με τα αποτελέσματα
επίτευξης. Η προοπτική που χρησιμοποιείται εδώ υποδηλώνει ότι τα συναισθήματα
που σχετίζονται με τις δραστηριότητες που σχετίζονται με το επίτευγμα θεωρούνται
επίσης ως επιτεύγματα συναισθημάτων. Παραδείγματα συναισθημάτων επίτευξης
συναφών με το αποτέλεσμα είναι η χαρά και η υπερηφάνεια που βιώνουν οι μαθητές
όταν εκπληρούνται οι ακαδημαϊκοί στόχοι και η απογοήτευση και η ντροπή όταν
6
αποτυγχάνουν οι προσπάθειες. Ο ενθουσιασμός που προκύπτει από τη μάθηση, η
πλήξη που βιώνεται στην εκπαίδευση στην τάξη ή ο θυμός για τις απαιτήσεις εργασίας
είναι μόνο μερικά παραδείγματα συναισθημάτων που σχετίζονται με τη
δραστηριότητα. Τα συναισθήματα της δραστηριότητας παραδοσιακά έχουν
παραμεληθεί από την έρευνα για την επίτευξη συναισθημάτων. Η παρούσα προοπτική
συνεπάγεται ότι το πεδίο της υπάρχουσας έρευνας θα πρέπει να διευρυνθεί ώστε να
συμπεριλάβει και αυτή τη σημαντική κατηγορία συναισθημάτων._____________________________________________________
The purpose of this thesis is to record and analyze the subjective experience of
primary school teachers regarding their emotions as they interact with their colleagues,
the principal, the students, and the students' parents in the context of organizational and
administrative activities. schools. The present work derives the theoretical and
methodological elements from the context of the Social Psychology of discourse. More
specifically, it focuses on the emotions that teachers experience when dealing with
issues related to the organization and administration of the school in their daily lives.
Through the analysis of the speech of the teachers in the context of the
interviews, their identity is described as a social construction which is influenced by
the relationship with others but also the environment to which they belong is
characterized by change, instability, and multiplicity, it is constantly evolving in a
process of formation and reshaping the acquisition of meaning in the interrelationship
of the personal, social and professional self.
The issue of emotions and leadership in schools is also particularly acute. While
all principals are clearly affected emotionally by aspects of school life, the ways in
which men and women respond to emotional demands and the ways in which such
responses are read are often very different. Schools have traditionally been constructed
within a framework that has prioritized the rationality of emotions. In this context,
effective organizations, including schools, are expected to be rational organizations.
In previous research, studies of achievement emotions have typically focused
on emotions related to achievement outcomes. The perspective used here suggests that
emotions associated with achievement-related activities are also seen as emotion
achievements. Examples of outcome-related achievement emotions are the joy and
pride students experience when academic goals are met and the frustration and shame
when efforts fail. Excitement resulting from learning, boredom experienced in
classroom training, or anger about work demands are just a few examples of activityrelated emotions. Activity emotions have traditionally been neglected by emotion
achievement research. The present perspective implies that the scope of existing
research should be broadened to include this important category of emotions.