Οι λογοδοτήσεις για τη σχέση με τον/την διευθυντή/-τρια του σχολείου στον λόγο των αναπληρωτών/ριών εκπαιδευτικών
Abstract
Η παρούσα εργασία έχει στόχο να διερευνήσει τον λόγο των αναπληρωτών/τριών
εκπαιδευτικών σχετικά με τη σχέση τους με τον/τη διευθυντή/ρια του σχολείου. Όπως
θα τεκμηριωθεί στη βιβλιογραφική ανασκόπηση παρακάτω, παρά το γεγονός ότι οι
αναπληρωτές/ριες εκπαιδευτικοί πλέον σήμερα καλύπτουν πάγιες ανάγκες σε
διδακτικό προσωπικό στην ελληνική δημόσια εκπαίδευση, η έρευνα σχετικά με τη
συγκεκριμένη κατηγορία εκπαιδευτικών είναι περιορισμένη. Έτσι, δεν έχει μελετηθεί
η επαγγελματική ζωή των εκπαιδευτικών αυτών, ιδιαίτερα σε σχέση με τους τρόπους
που την κατανοούν οι ίδιοι/ες, ώστε να αναδειχτούν ποικίλες όψεις της συμμετοχής
τους στη σχολική πρακτική. Μια από τις όψεις αυτές είναι η σχέση τους με τον/τη
διευθυντή/ρια του σχολείου, καθώς αποκτούν μεγάλη σχετική εμπειρία, επειδή είναι
σύνηθες να εργάζονται αρκετά χρόνια αλλάζοντας κάθε χρόνο σχολείο.
Πιο συγκεκριμένα, η εργασία αυτή, αντλώντας θεωρητικά και μεθοδολογικά από την
Κοινωνική Ψυχολογία του Λόγου, στοχεύει στο να αναδείξει τους τρόπους με τους
οποίους οι ίδιοι/ες οι αναπληρωτές/τριες εκπαιδευτικοί κατασκευάζουν τη σχέση τους
με τον/τη διευθυντή/ντρια ως γεγονικότητα, καθώς μιλούν για τη σχέση αυτή στο
πλαίσιο ημι-δομημένων συνεντεύξεων. Επομένως, ενδιαφέρεται να μελετήσει τις
ποικίλες εκδοχές της σχέσης διευθυντή/ντριας-εκπαιδευτικών που αναμένεται να
προκύψουν στον λόγο των συμμετεχόντων/ουσών ως μια ηθική τάξη πραγμάτων, την
οποία επικαλούνται για να περιγράψουν και να αξιολογήσουν οι ίδιοι/ες τις πράξεις
του/της διευθυντή/ιας και τις δικές τους στη σχολική καθημερινότητα.
Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει ότι οι αναπληρωτές/ιες εκπαιδευτικοί
κατασκευάζουν τον εαυτό τους ως επαγγελματική κατηγορία που αντιμετωπίζεται με
διαφορετικό τρόπο από τον/τη διευθυντή/ια του σχολείου, κατά κύριο λόγο
μειονεκτικό σε σχέση με τους/τις μόνιμους/ες εκπαιδευτικούς.
Ως προς την εργασιακή ικανοποίηση που βιώνουν οι αναπληρωτές/ιες εκπαιδευτικοί,
στις λογοδοτήσεις τους αυτή συνδέεται με τη συμπεριφορά του/της διευθυντή/ιας του
σχολείου είτε άμεσα είτε έμμεσα ως κριτήριο επιλογής της σχολικής μονάδας στην
οποία δηλώνουν να τοποθετηθούν. Τέλος, στις λογοδοτήσεις όπου γίνεται σύγκριση
από κάποιους από τους/τις συμμετέχοντες/ουσες μεταξύ της επαγγελματικής τους
ταυτότητας ως αναπληρωτές/ιες εκπαιδευτικοί και αυτής ως μόνιμοι εκπαιδευτικοί
μετά τον διορισμό τους, oι διαφορές που εντοπίζουν οι ομιλητές/ιες επικεντρώνονται
κυρίως σε θεσμικά και γραφειοκρατικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον τρόπο
λειτουργίας του σχολείου παρά στη σχέση τους με τον/τη διευθυντή/ια του σχολείου_______________________________________________________________
The aim of the current study is to describe supply teachers’ relationship with the
school principal in their talk. The literature review shows that despite the fact that
supply teachers nowadays cover permanent needs as educational staff in the public
education of Greece, research on this specific teaching group is limited.
Consequently, supply teachers’ professional life has not been adequately explored,
especially regarding the way they realize it themselves, so that the various
perspectives of their participation in school practice become evident. One such
perspective is their relationship with the school principal, since working in several
and different schools every year provides them with more experience on this issue.
More specifically, the current study, using Discourse Psychology as theory and
method, aims to illustrate the way supply teachers themselves construct their
relationship with the school principal as factuality, discussing this relationship in the
context of semi structured interviews. Consequently, the study is concerned with the
various aspects of supply teachers’ and school principals’ relationship that emerge in
their discourse as morally and objectively accepted used to describe and evaluate their
principals’ actions and theirs in school practice.
The findings of the research indicate that supply teachers construct themselves as a
professional group that is treated differently by school principals, mainly as inferior
comparing to the professional group of permanent teachers.
Regarding supply teachers’ job satisfaction, it is linked in their discourse to their
relationship with the school principal either directly or indirectly as a selection
criterion of perspective schools of employment. Finally, former supply teachers who
9
are currently permanent and compare their professional identities as supply and
permanent teachers realize differences which are mainly attributed to the way the
school functions on an institutional level and not to their relationship with the school
principal.