Η διδασκαλία της νέας ελληνικής γλώσσας από δασκάλους της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και οι αντιλήψεις τους για την ορθή γραφή

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία πραγματεύεται το θέμα της διδασκαλίας της νέας ελληνικής γλώσσας από δασκάλους της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και των αντιλήψεών τους για την ορθή γραφή. Στόχος εξ αρχής υπήρξε η μελέτη της διδασκαλίας της νέας ελληνικής γλώσσας και η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών σχετικά με την ορθή γραφή, καθώς η ορθογραφία είναι μία σημαντική συνιστώσα τόσο στην εκπαιδευτική πορεία όσο και στη μετέπειτα ζωή του ανθρώπου. Αρχικά υπάρχουν αποσαφηνίσεις αναφορικά με τις αφηρημένες έννοιες της εκπαίδευσης, της γλωσσικής διδασκαλίας και της ιδιαιτερότητας του εν λόγω αντικειμένου. Έπειτα, γίνεται μία ιστορική αναδρομή στη διδασκαλία της νέας ελληνικής γλώσσας ενώ παρατίθενται πληροφορίες από το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών τόσο του 2011 όσο και του προγενέστερού του, του 2003, και για τις δύο τάξεις που εξετάζονται, την Α΄ και τη Δ΄. Προχωρώντας στην ανασκόπηση, γίνεται λόγος για την ορθή γραφή στη νέα ελληνική γλώσσα. Αυτή η εκτενής αναφορά περιλαμβάνει τη διδασκαλία, το διαδίκτυο, τις μαθησιακές δυσκολίες και κάνει λόγο και για άλλες έρευνες σχετικά με τη διδασκαλία. Έπειτα, ακολουθεί η έρευνα πάνω στο υπό εξέταση θέμα βάσει ημιδομημένων συνεντεύξεων στις οποίες συμμετείχαν 20 εκπαιδευτικοί. Οι απαντήσεις κατηγοριοποιούνται κατά ερώτηση και κατά τάξη, επιτρέποντας την εξαγωγή συμπερασμάτων. Τα δε συμπεράσματα είναι άκρως ενδιαφέροντα, υποδεικνύοντας πως η ελληνική είναι μία πλούσια γλώσσα, με ιστορική ορθογραφία και ως εκ τούτου δύσκολη στην εκμάθηση. Επιπρόσθετα, οι δάσκαλοι αποφάνθηκαν πως η ορθή γραφή αποτελεί σημαντική παράμετρο του γραπτού λόγου, συνδέοντάς την όχι μόνο με την σχολική θητεία αλλά με τον ρόλο που διαδραματίζει στην ζωή γενικότερα. Φυσικά, τα συμπεράσματα αφορούν και ζητήματα άλλης φύσης, όπως την δυσφορία συμμόρφωσης των εκπαιδευτικών στα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών, την υπερίσχυση της γραμματικής και του συντακτικού έναντι της ορθογραφίας και του λεξιλογίου. Τέλος, εξετάζονται τα εργαλεία κατάκτησης της ορθής γραφής από τους μαθητές σύμφωνα με την ηλικία τους. Πιο συγκεκριμένα, στην Α΄ δημοτικού αξιοποιείται η τεχνική της φωνολογικής ανάλυσης, στην Δ΄ δημοτικού η τεχνική της μορφολογικής επίγνωσης ενώ η ορθογραφική διαφάνεια εφαρμόζεται όταν το επιτρέπουν οι γλωσσικές συνθήκες. ______________________________________________________________________ The current thesis concerns the issue of teaching the Modern Greek Language by teachers of the primary education and their beliefs about orthography. The goal from the beginning was to study the teaching of the Modern Greek Language and to explore teachers' views on correct writing, since spelling is an important component both in the educational course and in the later life of man. At first, there are some clarifications about the abstract terms of language teaching, education and the peculiarity of this very subject. Later on there is a historical review on the teaching of the Modern Greek Language while at the same time there is information given about the Study Programme of 2011 as well as the previous one, of 2003, for both classes, the 1st and the 4th. This extensive review includes teaching, internet, learning difficulties while mentioning other researches about teaching. Proceeding, there is the research on the subject under a study based on semi-structured interviews involving 20 teachers. The answers are grouped by question and class, allowing the extraction of conclusions. The conclusions are very interesting, suggesting that the Greek Language itself is a rich language with historical orthography, hence difficult to learn and teach. Additionally, teachers have concluded that good writing is an important component of the written speech that is linked to both terms of school and life in general. Of course, the conclusions concern other issues, too, such as the discomfort of teachers to comply with Study Programmes, the prevailing of grammar and structure over orthography and vocabulary. Finally, the tools of pupils to acquire the orthography according to their ages are considered worth mentioning. More specifically, in the 1st grade the technique of phonological analysis is utilized, in the 4 th grade the preferred technique is the morphological analysis while orthographic depth is used when the language environment allows it.