Ποιοτικά χαρακτηριστικά διαφορετικών γενοτύπων σίκαλης (Secale Cereale L.)

Abstract

Η παρούσα πτυχιακή εργασία έχει ως σκοπό να παρουσιάσει τα αποτελέσματα από την αξιολόγηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών επτά διαφορετικών γενοτύπων σίκαλης (Secale cereale L.). Το φυτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την καλλιέργεια αποτελούνταν από 6 διαφορετικούς πληθυσμούς σίκαλης Βεύης, που συλλέχθηκαν από διαφορετικούς παραγωγούς κυρίως από την Δυτική Μακεδονία (Παπατόλης, Παπαρούσης, Τσαρτσιταλίδης, Κιζιρίδης, Τανός, Γκατζόπουλος,) καθώς και από μια εισαγόμενη εμπορική ποικιλία (Ducato) που καλλιεργήθηκαν σε πλήρες τυχαιοποιημένο σχέδιο με τέσσερις επαναλήψεις στον πειραματικό αγρό του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας κατά την καλλιεργητική περίοδο 2020-2021. Το θεωρητικό-βιβλιογραφικό μέρος της πτυχιακής αποτελείται από διάφορες πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία για τη σίκαλη καθώς και για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της. Στο πειραματικό μέρος αρχικά περιγράφεται η διαδικασία καλλιέργειας και συλλογής των δειγμάτων σίκαλης ενώ ύστερα ακολουθούν οι αναλύσεις των ποιοτικών και φυσικοχημικών χαρακτηριστικών του αλεύρου σίκαλης. Στις αναλύσεις του πειραματικού μέρους της συγκεκριμένης εργασίας προσδιορίστηκαν με αναλυτικές χημικές μεθόδους το ποσοστό υγρασίας, το ποσοστό της τέφρας, το ποσοστό πρωτεϊνών, το ποσοστό υγρής και ξηρής γλουτένης, το ποσοστό λίπους και υδατανθράκων, η τιμή του pH, το ποσοστό οξύτητας, η ενεργότητα νερού, η ικανότητα συγκράτησης νερού, η δοκιμή καθίζησης (Zeleny test), η αρτοποιητική ικανότητα και τέλος το χρώμα. Τα αποτελέσματα των πειραμάτων έδειξαν ότι υπήρξε χαμηλή περιεκτικότητα υγρασίας στους 7 γενότυπους καθώς και αυξημένη περιεκτικότητα υδατανθράκων. Επίσης οι τιμές της οξύτητας κυμαίνονταν στο όριο των επιτρεπτών τιμών με κάποιους γενοτύπους να ξεπερνούν αυτές τις τιμές ενώ η αρτοποιητική ικανότητα ήταν πολύ χαμηλή. Τέλος, η ικανότητα συγκράτησης του νερού ήταν και αυτή υψηλή ενώ τα υπόλοιπα ποιοτικά και φυσικοχημικά χαρακτηριστικά που αναλύθηκαν ήταν σε επιτρεπτές τιμές. Η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε στατιστικά σημαντικές διαφορές στο χρώμα C με τον γενότυπο Παπατόλης να διαφέρει από τους άλλους γενοτύπους. Τέλος, η στατιστική ανάλυση της απόδοσης σε σπόρο έδειξε πως η εμπορική ποικιλία Ducato είχε σημαντικά υψηλότερη απόδοση σε σύγκριση με τους υπόλοιπους πληθυσμούς. The subject of this thesis is to showcase the results of the qualitative control of the evaluation of seven types of rye (Secale cereale L.) genotypes. The substance used for the cultivation, was a combination of six domestic rye households Vevis, that were collected from different producers specifically from the region of Western Macedonia (Papatolis, Paparousis, Tsartsitalidis, Kiziridis, Tanos, and Gatzopoulos), along with an imported commercial variety (Ducato) that were cultivated in an entire randomized plan with four repetitions at the experimental field of the Department of Agriculture, of the Faculty of Agricultural Sciences, of the University of Western Macedonia during the growing season 2020-2021. The theoretical-bibliographic part of the thesis presents an assortment of general and statistical information along with the qualitative characteristics of the rye. The initial part of the experiment expresses the procedure of cultivation and assemblage of the samples, followed by the laboratory analysis of the qualitative and physicochemical characteristics of the rye flour. Throughout the experimental section, a range of chemical procedures was conducted to analyze and identify the percentage of humidity, ash, protein, wet and dry gluten, fat and carbohydrates, the pH, the acidity level, the water activity, the water retention ability, the sedimentation test (Zeleny test), the bakery ability and the color. The experiments on the seven genotypes, resulted in low moisture and baking ability, increased carbohydrate content, and acidity levels around the threshold with some genotypes exceeding these values. Lastly, the water retention level was high with remining characteristics fluctuated below the threshold. The statistical analysis of the results showed statistically significant differences in color C characteristic of the Papatolis variety differing from the other genotypes. Finally, the statistical analysis of the seeds overall performance concluded that the Ducato population, performed significantly higher than the other populations.