Σιωπηρά γνωστικά σχήματα για την ηγεσία και την αποτελεσματικότητα στο σχολείο. Διερεύνηση της σχέσης στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Abstract

Η ηγεσία απασχολεί την ακαδημαϊκή κοινότητα για περισσότερο από έναν αιώνα, ωστόσο μόλις πρόσφατα ξεκίνησε η μελέτη της υπό το πρίσμα της ακολούθησης. H παρούσα πτυχιακή διερευνά τη σχέση μεταξύ των άρρητων γνωστικών σχημάτων των ακολούθων και της αποτελεσματικότητας στον ελληνικό δημόσιο εκπαιδευτικό κλάδο. Συγκεκριμένα, ερευνάται κατά πόσο η σύγκλιση των άρρητων γνωστικών σχημάτων περί ιδεατού ηγέτη και ιδεατού ακόλουθου με τα εκλαμβανόμενα χαρακτηριστικά που επιδεικνύουν ο/η διευθυντής/τρια και οι εκπαιδευτικοί μίας σχολικής μονάδας, επιδρούν στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του διευθυντή και του σχολείου ως σύνολο αντίστοιχα. Ακόμη, διερευνάται η συσχέτιση των άρρητων γνωστικών σχημάτων περί ιδεατού ακόλουθου και αυτοαξιολόγησης της αποτελεσματικότητας, ενώ παράλληλα εξετάζεται η τροποποιητική επίδραση της εκπαιδευτικής βαθμίδας στις ανωτέρω σχέσεις. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν με την χρήση ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου από 103 εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το σύνολο της επικράτειας. Πραγματοποιήθηκαν διερευνητικές παραγοντικές αναλύσεις, αναλύσεις συσχέτισης και ιεραρχικές αναλύσεις πολλαπλής παλινδρόμησης για τον έλεγχο των υποθέσεων της μελέτης. Τα αποτελέσματα έδειξαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση των άρρητων γνωστικών σχημάτων περί ιδεατού ηγέτη και των εκλαμβανόμενων χαρακτηριστικών του/της διευθυντή/τριας της σχολικής μονάδας, συσχέτιση η οποία ήταν στατιστικά σημαντικός προγνωστικός παράγοντας της αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας του/της διευθυντή/τριας. Καμία επιπλέον υπόθεση δεν επαληθεύτηκε. Ακόμη, δεν βρέθηκε καμία στατιστικά σημαντική τροποποιητική επίδραση της βαθμίδας διδασκαλίας στις εξεταζόμενες σχέσεις της παρούσας εργασίας. Τα ευρήματα της μελέτης επαληθεύουν την επίδραση των άρρητων γνωστικών σχημάτων των εκπαιδευτικών στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του ηγέτη ενώ παράλληλα προσφέρουν χρήσιμες πληροφορίες στην ακαδημαϊκή κοινότητα, προάγοντας περαιτέρω την μελέτη της ηγεσίας της ακολούθησης στον ελληνικό εκπαιδευτικό κλάδο. _____________________________________________________________________________________________________________________________Leadership has been a matter of concern for the academic community for over a century, yet it has only recently begun to be studied through the lens of followership. This thesis explores the relationship between implicit cognitive schemas and efficacy in the Greek educational public sector. Specifically, it is examined to what extent the convergence of implicit leadership and followership schemas with the perceived characteristics displayed by the school principal and one’s colleagues within a school unit, affect their evaluation of the efficacy of the principal and the school as a whole respectively. Furthermore, the correlation of implicit follower schemas and self-efficacy evaluation is investigated, while at the same time the moderating role of the educational level on all the above relationships is assessed. An online questionnaire was used to collect data from 103 primary and secondary educators from across the country. Exploratory, correlation and hierarchical multiple regression analyses were conducted to assess the hypothesized relationships. Results showed a statistically significant correlation of educators’ implicit leadership schemas of an ideal leader and perceived characteristics of their principal, a correlation found to be a statistically significant predictor of their evaluation of principal efficacy. No additional hypotheses were confirmed. In addition, educational level was not found to have a moderating role on any of the relationships tested in the present study. The findings of this study confirm the predicting role of educators’ implicit leadership schemas on their evaluation of a leader’s efficacy while offering useful information to the academic community which further promotes the study of followership in the Greek educational public sector.