Η υποαντιπροσώπευση των γυναικών στις διευθυντικές θέσεις των σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και ο τρόπος επιλογής διευθυντών σύμφωνα με τον Ν. 4327/2015

Abstract

Σκοπός της παρούσης ερευνητικής προσπάθειας είναι αφενός να διερευνήσει τις αιτίες της υποαντιπροσώπευσης των γυναικών στις διευθυντικές θέσεις των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης από τη σκοπιά διαφορετικών πληροφορητών, και αφετέρου να ανιχνεύσει την πιθανότητα, ο τρόπος επιλογής διευθυντών/ντριών που εφαρμόστηκε τον Ιούνιο του 2015, σύμφωνα με τον Ν. 4327/2015, να μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο για μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών εκπαιδευτικών στη διεκδίκηση θέσεων στελεχών εκπαίδευσης. Για την υλοποίηση της συγκεκριμένης ερευνητικής προσπάθειας χρησιμοποιήθηκε η ποιοτική μέθοδος συλλογής δεδομένων και ως ερευνητικό εργαλείο χρησιμοποιήθηκε η ημιδομημένη συνέντευξη. Από την ανάλυση των δεδομένων ως κύριοι παράγοντες της υποαντιπροσώπευσης των γυναικών προέκυψαν η χαμηλή αυτοεκτίμηση, οι οικογενειακές ευθύνες, το στερεότυπο διευθυντής ίσον άντρας, η έλλειψη γυναικείων προτύπων, η αποθάρρυνση από τον κοινωνικό περίγυρο, η αποθάρρυνση από το σύζυγο, η μη ενασχόληση με την πολιτική και το συνδικαλισμό, τα κριτήρια επιλογής και τα υπηρεσιακά συμβούλια. Άνδρες και γυναίκες συμφωνούν πως οι παράγοντες: οικογενειακές ευθύνες, στερεότυπο διευθυντής ίσον άντρας, μη ενασχόληση με την πολιτική και τον συνδικαλισμό και υπηρεσιακά συμβούλια, δημιουργούν σοβαρά εμπόδια στην προσπάθεια για ανέλιξη των γυναικών. Διαφωνούν όμως, για τους υπόλοιπους παράγοντες οι οποίοι φαίνεται να απασχολούν περισσότερο τις γυναίκες. Σύμφωνα με τις απόψεις των πληροφορητών, άνδρες και γυναίκες διοικούν με διαφορετικό τρόπο, όταν βρίσκονται στη διεύθυνση σχολικών μονάδων. Βασικές διαφορές αφορούν τον τρόπο λήψης αποφάσεων, τις προτεραιότητες και τον τρόπο επικοινωνίας μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας. Όλα τα άτομα του δείγματος πιστεύουν πως οι σύλλογοι διδασκόντων πρέπει να συμμετέχουν και να έχουν άποψη κατά τη διαδικασία επιλογής διευθυντών. Η πλειοψηφία πιστεύει πως η άποψη αυτή πρέπει να αποτελεί και μοριοδοτούμενο κριτήριο, ενώ ισχυρή είναι και η άποψη ότι η συμμετοχή πρέπει να είναι μόνο γνωμοδοτική, να έχει δηλαδή ανατροφοδοτικό χαρακτήρα. Τέλος, για το εάν η συμμετοχή των συλλόγων διδασκόντων θα αποτελούσε κίνητρο για περισσότερες γυναίκες να συμμετέχουν στη διαδικασία επιλογής διευθυντών, προέκυψε απόλυτη διχογνωμία μεταξύ των ατόμων του δείγματος.

ABSTRACT

The aim of this research is on the one hand to investigate the causes of underrepresentation of women in the management positions of primary schools from the point of view of various informants and, on the other, to detect the possibility of the selection of school directors applied in June 2015, with Law 4327/2015, to be an incentive for a greater participation of female teachers in the recruitment of teaching staff. The qualitative method of data collection was used to implement this research and a semi-structured interview was used as a research tool. Data analysis as the main factor of under-representation of women resulted in low self-esteem of the women, their family responsibilities, the stereotype of „man as school director‟, discouragement from the social environment, discouragement from their spouse, failure of the women to engage with politics and trade unionism, selection criteria and service councils. Men and women agree that the factors: family responsibilities, the stereotype of „man as school director‟, not engaging in politics and trade unionism and service councils, create serious obstacles to the advancement of women. They disagree, however, about the other factors which seem to concern women more than men. According to the views of the informants, men and women perform differently as school directors. Key differences concern decision-making, priorities and ways of communication between members of the school community. All participants believe that Teachers' Associations need to be involved and have an opinion in the process of selecting managers. The majority believes that this view must also be a compounded criterion, while the view that participation must be only consultative, that is, of a feedback nature, is strong. Finally, whether the involvement of the Teachers' Associations would be an incentive for more women to participate in the selection process of directors, there was complete disagreement among the sample individuals.