Παρουσίαση προγραμμάτων για το μάθημα της γλώσσας στο δημοτικό σχολείο σε πρόσφυγες και μετανάστες μαθητές

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι μέσα από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση, η παρουσίαση προγραμμάτων και δράσεων που εφαρμόζονται για το γλωσσικό μάθημα στο ελληνικό δημοτικό σχολείο σε πρόσφυγες και μετανάστες μαθητές/τριες. Με την εφαρμογή τέτοιων διαπολιτισμικών προγραμμάτων, επιθυμητό είναι να αναγνωρισθεί η διαπολιτισμική ετερότητα και να επιτευχθεί με ομαλότητα η συνάντηση των πολιτισμών χωρίς προκαταλήψεις, στερεοτυπικές αντιλήψεις και φοβίες, στη σημερινή πολυπολιτισμική σχολική πραγματικότητα. Κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται μέσα από την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης ή/και ξένης γλώσσας. Έτσι, μέσω της θεματικής ανάλυσης και τη βοήθεια των θεματικών δικτύων μελετήσαμε το σύνολο των νομοθετικών και εκπαιδευτικών κειμένων αλλά και τον κορμό των περισσότερων εκπαιδευτικών προγραμμάτων που υλοποιούνται στη χώρα μας από τα διάφορα ιδρύματα και οργανώσεις. Το ερώτημα που γεννάται είναι κατά πόσο η ύπαρξη και η εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων είναι γνωστή, συστηματική, αποτελεσματική και καλύπτει τις εκάστοτε εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών. Στο πλαίσιο αυτό του προβληματισμού αναλύονται οι στόχοι, τα μέσα, οι μέθοδοι και τα αποτελέσματα τέτοιων καλών εφαρμογών εντός και εκτός του σχολείου. Έτσι διαπιστώνεται πως στην πλειοψηφία τους διαπνέονται από κοινές καλές δράσεις στο βαθμό όμως που εφαρμόζονται από την ελληνική πολιτεία. Υποστηρίζουν τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης αλλά και της μητρικής σε παιδιά και γονείς, παράγουν δίγλωσσο υποστηρικτικό διδακτικό υλικό και υποστηρίζουν την εκπαιδευτική και κοινωνική ένταξη των παιδιών με διαφορετικό γλωσσικό και πολιτισμικό υπόβαθρο. Τέλος, προτείνεται μια συνολική διαπολιτισμική προσέγγιση στην εκπαιδευτική διαδικασία από όλους τους εμπλεκόμενους (παιδιά μετανάστες και πρόσφυγες, εκπαιδευτικούς, γονείς των παιδιών μεταναστών και προσφύγων, γηγενείς μαθητές/τριες, πολιτεία). The aim of the present work is through the bibliographic review, the presentation of programs and actions implemented for the language course in the Greek elementary school to refugees and immigrant students. With the implementation of such intercultural programs, it is desirable to recognize intercultural diversity and to achieve a normal encounter of cultures without prejudices, stereotypes and phobias in multicultural school reality. This is achieved through the learning of the Greek language as a second and / or foreign language. Thus, through thematic analysis and the help of the thematic networks, we studied all the legislative and educational texts as well as the core of most of the educational programs implemented in our country by the various foundations and organizations. The question arises whether the existence and implementation of these programs is well-known, systematic and effective and meets the educational needs of the children. In this context, goals, means, methods and results of such good applications analyzed within and outside the school. Thus, it is found that they are mostly inspired by common good actions to the extent that they are implemented by the Greek state. They support teaching of the Greek language as a second / foreign language and also of the mother tongue, to children and parents, produce bilingual supporting teaching material and support the educational and social inclusion of children with different linguistic and cultural backgrounds. Finally, a comprehensive intercultural approach to the educational process is proposed by all involved (immigrant and refugee children, educators, parents of migrant and refugee children, native students, Greek society).