Σημειωτική Ανάλυση του σχολικού εγχειριδίου της Γ΄ Γυμνασίου «Η Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία»

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία με τίτλο: «Σημειωτική ανάλυση του σχολικού εγχειριδίου της Ιστορίας Γ΄ Γυμνασίου: ΄΄Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία΄΄ εκπονήθηκε στα πλαίσια του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών «Επιστήμες της Αγωγής» με κατεύθυνση «Πολιτισμικές Σπουδές: Σημειωτική και Επικοινωνία», του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Σκοπός της εργασίας είναι η διερεύνηση των αξιών που παρουσιάζονται στο συγκεκριμένο εγχειρίδιο. Γι’ αυτόν τον λόγο επιχειρείται η ανάλυση των γραπτών και εικονικών παραθεμάτων μιας διδακτικής ενότητας του σχολικού εγχειριδίου της Γ΄ Γυμνασίου, με σημειωτικά εργαλεία ανάλυσης. Συγκεκριμένα, θα μελετηθούν τα κείμενα και τα εικονικά μέρη της τέταρτης διδακτικής ενότητας και θα εξεταστεί η μεταξύ τους σχέση καθώς και η συσχέτισή τους με τους διδακτικούς σκοπούς που καθορίζει το Υπουργείο Παιδείας μέσω του Αναλυτικού Προγράμματος. Για την πραγματοποίηση της έρευνας επιλέχθηκαν ως μεθοδολογικά εργαλεία, το μοντέλο Greimas (1966&1968) για τα κείμενα και το μοντέλο του Barthes (1988&2007) για τις εικόνες, όπως χρησιμοποιήθηκαν από τους Lagopoulos & Boklund-Lagopoulou (1982&2016) και Χριστοδούλου (2013). Τα αποτελέσματα της έρευνας φανερώνουν ότι τα εργαλεία ανάλυσης βοήθησαν στην κατανόηση των σχέσεων γλωσσικών και εικονικών μηνυμάτων του εγχειριδίου. Τόσο τα γραπτά όσο και τα οπτικά παραθέματα λειτουργούν συμπληρωματικά με το διδακτικό κείμενο και σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τους στόχους που διατυπώνονται στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών.The present paper entitled «Semiotic Analysis of the Greek Gymnaseum 3rd grade “Early and Modern History” textbook». The purpose of the paper is the investigation of the values that are being presented in the selected textbook. The paper attempts to analyse the images and the accompanying texts in a teaching module of 3rd grade handbook, using semiotic analysis tools. Specifically, will be analysed the texts and the images of the fourth teaching module and will be examined the relevance between them and correlation with the objectives as being defined by the Ministry of Education through the curriculum. The Greimas model (1966&1968) is being implemented in order to interpret texts and the Barthes model (1988&2007) to interpret the images as were used by Lagopoulos & Boklund-Lagopoulou (1982&2016) and Christodoulou (2013). The outcome of the research shows that the analysis tools helped in understanding the relationship between lingual and figurative messages of the teaching module. The textual as well as the visual sources are complementary to the theoretical framework of the course and correlate directly or indirectly with the objectives indicated by the curriculum.