Η επίδραση της συναισθηματικής νοημοσύνης και της ρύθμισης των συναισθημάτων στην εργασιακή διαπροσωπική επικοινωνία. Μελέτη στο μαιευτικό επάγγελμα
Abstract
Στην παρούσα διπλωματική εργασία έγινε προσπάθεια διερεύνησης του ρόλου της συναισθηματικής νοημοσύνης και της ρύθμισης των συναισθημάτων στη διαχείριση της διαπροσωπικής επικοινωνίας, καθώς και των εκφάνσεων της συναισθηματικής νοημοσύνης σε σχέση με την έκφραση των συναισθημάτων στην επικοινωνία στον εργασιακό χώρο των μαιών/μαιευτών στην Ελλάδα, αρχικά μέσω βιβλιογραφικής ανασκόπησης και ύστερα μέσω έρευνας με ερωτηματολόγιο. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ένα ενοποιημένο ερωτηματολόγιο που περιείχε ερωτήσεις που αφορούσαν στο δημογραφικό προφίλ των ερωτηθέντων, το Εργαλείο μέτρησης Συναισθηματικής Επάρκειας (Emotional Competence Inventory - ECI), την Κλίμακα Ρύθμισης Συναισθημάτων (Emotion Regulation Inventory – ERI) και το Ερωτηματολόγιο Διαπροσωπικής Επικοινωνίας (Interpersonal Communication Inventory - ICI).
Στην έρευνα έλαβαν μέρος 120 μαίες και μαιευτές που εργάζονται τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, σε όλες τις βαθμίδες υγειονομικής περίθαλψης. Το μεγαλύτερο μέρος του δείγματος αποτελείται από γυναίκες μαίες, από 22 έως 29 ετών, απόφοιτες ΑΕΙ/ΤΕΙ που εργάζονται στην δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας, στο δημόσιο τομέα, στη Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, που έχουν έως 10 χρόνια προϋπηρεσίας και δεν κατέχουν την θέση του προϊστάμενου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μαίες και οι μαιευτές συχνά γνωρίζουν τι αισθάνονται και γιατί, έχουν επίγνωση των ικανοτήτων τους, κρατούν ανοιχτή στάση σε σχόλια και τείνουν να ακούν προσεκτικά και αντιλαμβάνονται τη σχέση ανάμεσα σε αυτά που σκέφτονται και αισθάνονται και σε αυτά που λένε και κάνουν. Παράλληλα, φροντίζουν η παρεχόμενη μαιευτική φροντίδα να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των γυναικών που περιθάλπουν, καθώς κύριο μέλημά τους και βασικός τους προσανατολισμός είναι η ικανοποίηση των ασθενών. Ακολούθως, διαπιστώθηκε ότι διατηρούν σχέσεις συνεργασίας και συμβάλλουν στη δημιουργία ενός φιλικού κλίματος στον εργασιακό τους χώρο. Η έρευνα κατέδειξε ότι οι συμμετέχοντες όταν θέλουν να νιώσουν πιο θετικά συναισθήματα, αλλάζουν αυτό που σκέφτονται. Ωστόσο, τείνουν να κρατούν τα αρνητικά συναισθήματα για τον εαυτό τους. Όσον αφορά στις επικοινωνιακές δεξιότητες, έγινε αισθητό ότι οι μαίες και οι μαιευτές χρειάζονται να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή και έμφαση στην ικανότητα ενεργητικής ακρόασης και ανατροφοδότησης.
Ολοκληρώνοντας την έρευνα, αναδείχθηκε ότι η αύξηση της αυτοεπίγνωσης, της κοινωνικής επίγνωσης και των κοινωνικών δεξιοτήτων ταυτίζεται με τον καλύτερο χειρισμό των συναισθηματικών αλληλεπιδράσεων και την αύξηση της συναισθηματικής εμπειρίας. Επιπρόσθετα, έγινε εμφανές ότι η βελτίωση των συνολικών επικοινωνιακών δεξιοτήτων των μαιών και μαιευτών που συμμετείχαν στη μελέτη, συνεπάγεται με την ανάπτυξη των δεξιοτήτων της συναισθηματικής νοημοσύνης τους και το αντίστροφο.