Ηθικές διαστάσεις της τεχνητής νοημοσύνης: κοινωνικό δίλημμα ή αναγκαίο κακό;

Abstract

H χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) τείνει να κατακλύσει τη ζωή των ανθρώπων. Οι εφαρμογές της είναι πολλές και συναντώνται στην καθημερινότητα, την εργασία, την εκπαίδευση, την απονομή δικαιοσύνης ακόμη και στις διαπροσωπικές σχέσεις. Η παρούσα εργασία έχει σκοπό να εξετάσει τις χρήσεις της ΤΝ σε διάφορους τομείς της καθημερινότητας, την επιρροή που αυτή ασκεί στον άνθρωπο σε προσωπικό αλλά και ευρύτερα σε κοινωνικό επίπεδο και αν η χρήση της ΤΝ είναι τελικά μια πρόκληση που θα επιφέρει μελλοντικά πολλά προβλήματα ή διεξόδους. Γίνεται μια προσπάθεια να αναλυθεί ιδιαίτερα ο όρος ώστε να κατανοήσουμε πως έχει μπει στη ζωή μας, από το παρελθόν μέχρι σήμερα. Η ΤΝ δεν είναι στάσιμη αλλά μια τεχνολογία που συνεχώς εξελίσσεται για να μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα και να εισβάλλει ολοένα και περισσότερα στην καθημερινότητά μας. Άλλοτε είναι χρήσιμη και άλλοτε επικίνδυνη, ιδιαίτερα για εκείνους που η γνώση τους δεν μπορεί να συμβαδίσει με αυτή την εξέλιξη. Ο φόβος προέρχεται κυρίως από αυτούς, τους μεγαλύτερους της εποχής, που αντιστέκονται σε οτιδήποτε νέο. Θεωρούν την ΤΝ μια δεισιδαιμονία της εποχής και αρνούνται να την ακολουθήσουν. Στον αντίποδα είναι οι υποστηρικτές της οι οποίοι δεν μπορούν να φανταστούν την καθημερινότητά τους μακριά από τα “έξυπνα” τηλέφωνα, τους “έξυπνους” διαλογικούς πράκτορες (chatbots) ή το “έξυπνο” σπίτι τους. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, αφού, η πραγματικότητα και τα στοιχεία δείχνουν ότι η ημιμάθεια ή η αλόγιστη χρήση των συστημάτων ΤΝ εγκυμονεί πολλούς κινδύνους. Κίνδυνοι που εντοπίζονται και στην καθημερινότητα αλλά και ευρύτερα αφού χωρίς προσοχή μπορεί να καταδικαστεί, εσφαλμένα, ένας άνθρωπος ή να περιθωριοποιηθεί. To ζητούμενο είναι να μπορέσουμε να εισάγουμε την ΤΝ στη ζωή μας σε τέτοιο βαθμό που η παρουσία της θα είναι ευεργετική και όχι βλαπτική. Είναι, πράγματι, ένα δίλημμα των τελευταίων ετών όμως είναι στο χέρι μας να μην το μετατρέψουμε σε όπλο εναντίον μας.