Η Γλωσσική Διδασκαλία στην Α’ Λυκείου στο πλαίσιο του Κριτικού Γραμματισμού μέσω της αξιοποίησης του Λαϊκού Παραμυθιού

Abstract

Οι σύγχρονες επικρατούσες συνθήκες των συνεχών και ραγδαίων πολιτικών, οικονομικών και τεχνολογικών μεταβολών και της υπερ-πληροφόρησης προωθούν την αναγνώριση και επιβολή της διαφοράς και της ποικιλομορφίας (γλωσσικής, πολιτισμικής, καθώς και όλων της των ειδών). Τα παραπάνω απαιτούν από τους μελλοντικούς πολίτες της κοινωνίας ορισμένες δεξιότητες Κριτικού Γραμματισμού, προκειμένου να επιτυγχάνουν την αποτελεσματική επικοινωνία με τους γύρω τους αλλά και να μπορούν να αναλύουν, να ερμηνεύουν, να ανταποκρίνονται και να μετασχηματίζουν τα εκάστοτε κείμενα (έντυπα και μη), καθώς και να δημιουργούν τα δικά τους. Το πλέον πρόσφατο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (Α.Π.Σ. 2021) γλωσσικής διδασκαλίας του Λυκείου αποτυπώνει τους παραπάνω στόχους, στηριζόμενο στο θεωρητικό υπόβαθρο του Κριτικού Γραμματισμού (Κ.Γ.) και στο μοντέλο των Πολυγραμματισμών και προωθώντας την καλλιέργεια δεξιοτήτων Κ.Γ. για την ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης της γλωσσικής ποικιλίας. Με σκοπό την επίτευξη των ανωτέρω στόχων επιχειρείται η δημιουργία διδακτικής πρότασης για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας στην Α΄ Λυκείου στο πλαίσιο του Κριτικού Γραμματισμού, μέσω της αξιοποίησης του κειμενικού είδους του λαϊκού (διαλεκτόφωνου) παραμυθιού, το οποίο λόγω της διαχρονικότητας, του σημαντικού λαογραφικού και πολιτισμικού του πλούτου και των μηνυμάτων που μεταδίδει αποτελεί κατάλληλο μέσο για την επίτευξη των εν λόγω στόχων. ______________________________________________________________________________________________________________________________________

Abstract The current prevailing conditions of constant and rapid political, economic and technological changes and hyper-information promote the recognition and enforcement of difference and diversity (linguistic, cultural and of all kinds). All this requires future citizens of society to have certain critical literacy skills in order to be able to communicate effectively with their peers and to be able to analyse, interpret, respond to and transform texts (printed and non-printed), as well as to create their own. The most recent Curriculum for Language Teaching in High School (A.P.S. 2021) reflects the above goals, based on the C.L. theoretical background and the Multiliteracies model and promoting the cultivation of C.L. skills to develop skills for managing linguistic diversity. In order to achieve the above objectives, an attempt is made to create a teaching proposal for the course of Modern Greek Language in the first year of high school in the context of Critical Literacy and through the use of the textual genre of the folk (dialect) fairy tale, which, due to its timelessness, its significant folkloric and cultural richness and the messages it conveys, is a suitable mean for achieving these objectives.