Ο γλωσσικός σεξισμός στο βιβλίο της Νεοελληνικής Γλώσσας της Α’ Γυμνασίου
Abstract
Στην παρούσα εργασία μελετάμε σε βάθος το σχολικό βιβλίο της Νεοελληνικής
Γλώσσας της Α’ Γυμνασίου και το αντίστοιχο τετράδιο εργασιών, επιχειρώντας να
ανιχνεύσουμε και να αποτυπώσουμε στοιχεία γλωσσικού σεξισμού, την ανάδειξη και
κυριαρχία του αρσενικού γένους στη γλώσσα εν γένει. Παράλληλα καταγράφουμε
την εσκεμμένη απουσία ή ελάχιστη παρουσία του θηλυκού γένους, καθώς και τις
προσπάθειες υπέρβασης της γλωσσικής ανισότητας. Για να καταστεί σαφές το
φαινόμενο του γλωσσικού σεξισμού, η αφετηρία της εν λόγω εργασίας είναι η θέση
της γυναίκας στην κοινωνία, ενώ γίνονται αναφορές στη σχέση της γλώσσας με την
κοινωνία και το φύλο και της γλώσσας με την εξουσία και τις ιδεολογίες. Ακολούθως
εξηγούμε τη σημασία του φύλου, παραθέτοντας και την νέα οπτική του, αλλά και τη
διάκριση κοινωνικού και βιολογικού φύλου. Ακόμη, σημειώνουμε τη διαφορετική
γλωσσική συμπεριφορά των φύλων και την αιτιολογούμε, ενώ δε λείπουν οι
προτάσεις για τη σταδιακή εξάλειψη του γλωσσικού σεξισμού. Όσον αφορά στο
ερευνητικό κομμάτι, διεξάγουμε ποσοτική έρευνα, για την αριθμητική καταγραφή
των περιπτώσεων γλωσσικού σεξισμού, και ποιοτική για την ερμηνεία αυτών,
σημειώνοντας το αντίκτυπό τους κοινωνικά. Τέλος, καταλήγουμε σε συγκεκριμένα
συμπεράσματα, που απορρέουν από την έρευνα, και παραθέτουμε τις σκέψεις μας εν
σχέσει με το φαινόμενο του γλωσσικού σεξισμού.____________________________________________________________________________________________________________________________In this paper we study in depth the textbook of Modern Greek Language of the 1st
grade and the corresponding workbook, attempting to detect and reflect elements of
linguistic sexism, the emergence and dominance of the masculine gender in language
in general. At the same time, we document the deliberate absence or minimal
presence of the feminine gender, as well as the attempts to overcome linguistic
inequality. To make the phenomenon of linguistic sexism clear, the starting point of
this paper is the position of women in society, and references are made to the
relationship between language and society and gender and language and power and
ideologies. We then explain the meaning of gender, citing both the new perspective
on gender and the distinction between social and biological gender. Furthermore, we
note the different linguistic behaviour of the sexes and give reasons for it, not
forgetting the proposals for the gradual elimination of linguistic sexism. As for the
research part, we conduct quantitative research, to quantify the number of cases of
linguistic sexism, and qualitative research to interpret them, noting their impact
socially. Finally, we come to specific conclusions, resulting from the research, and
present our thoughts in relation to the phenomenon of linguistic sexism.