Αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου. Απόψεις νεοδιόριστων εκπαιδευτικών για την εφαρμογή της στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
Abstract
Η παρούσα μελέτη εστιάζει στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου,
εξετάζοντας τις απόψεις νεοδιόριστων εκπαιδευτικών στην Ελλάδα. Στόχος είναι η
κατανόηση των αντιλήψεών τους για τις μορφές, τα κριτήρια και τους σκοπούς της
αξιολόγησης, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής.
Η αξιολόγηση ορίζεται ως μια συστηματική και τεκμηριωμένη διαδικασία που
αποσκοπεί στην έκφραση κρίσεων για την αξία ενός φαινομένου. Σκοπός της είναι η
βελτίωση μέσω της παροχής πληροφοριών για λήψη αποφάσεων. Μπορεί να λάβει
ποικίλες μορφές, όπως η παρατήρηση διδασκαλίας, η αυτοαξιολόγηση, η αξιολόγηση
από συναδέλφους, μαθητές και γονείς. Επιπλέον, η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού
έργου αποσκοπεί στην κρίση της ποιότητας της διδασκαλίας και μάθησης, με στόχο τη
βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών και την ενίσχυση της μαθησιακής εμπειρίας.
Τίθενται κριτήρια αξιολόγησης, τα οποία δύνανται να περιλαμβάνουν την επίδοση των
μαθητών, τις διδακτικές και παιδαγωγικές ικανότητες του εκπαιδευτικού, τις σχέσεις
με μαθητές και γονείς, τη συμμετοχή σε συνεργασίες και καινοτομίες, καθώς και την
επαγγελματική εξέλιξη. Επίσης, διακρίνονται δύο βασικά μοντέλα αξιολόγησης: το
τεχνοκρατικό, που εστιάζει στην τυποποίηση και τον έλεγχο, και το ανθρωπιστικό, που
εστιάζει στην αυτονομία και την ανάπτυξη. Η αξιολόγηση έχει μακρά ιστορία σε
παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και ελληνικό επίπεδο. Η εξέλιξή της έχει επηρεαστεί από
ποικίλους παράγοντες, όπως οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις. Φέρει
ιδεολογική δυναμική, καθώς δύναται να υπηρετήσει διαφορετικούς σκοπούς και να
αντικατοπτρίζει διαφορετικές αξίες και συνδέεται άμεσα με την εκπαιδευτική πολιτική,
καθώς αποτελεί εργαλείο για την υλοποίηση των εκπαιδευτικών στόχων και την
προώθηση αλλαγών στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η παρούσα έρευνα καταδεικνύει την
αναγκαιότητα της αξιολόγησης, αλλά και τις προκλήσεις που ελλοχεύουν στην
υλοποίησή της και βασίζεται σε ποσοτικά δεδομένα με ερωτηματολόγιο σε
νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς.
_________________________________________________________________________________________________________________________This study focuses on the evaluation of educational work, examining the
perspectives of newly appointed teachers in Greece. The aim is to understand their
perceptions of the forms, criteria, and purposes of evaluation, taking into account the
framework of Greek educational policy. Evaluation is defined as a systematic and
documented process that aims to express judgments about the value of a phenomenon.
Its purpose is to improve through the provision of information for decision-making. It
can take various forms, such as classroom observation, self-evaluation, evaluation by
colleagues, students, and parents. Furthermore, the evaluation of educational work aims
to assess the quality of teaching and learning, with the goal of improving teaching
practices and enhancing the learning experience. Evaluation criteria are set, which may
include student performance, the teacher's teaching and pedagogical abilities,
relationships with students and parents, participation in collaborations and innovations,
as well as professional development. In addition, two basic evaluation models are
distinguished: the technocratic model, which focuses on standardization and control,
and the humanistic model, which focuses on autonomy and development. Evaluation
has a long history at the global, European, and Greek levels. Its evolution has been
influenced by various factors, such as political, social, and economic developments. It
carries ideological momentum, as it can serve different purposes and reflect different
values. It is directly linked to educational policy, as it is a tool for implementing
educational goals and promoting changes in the educational system. This research
shows the necessity of evaluation, but also the challenges that lie in its implementation.
It is based on quantitative data with a questionnaire administered to newly appointed
teachers.