Αξιολόγηση του βαθμού επαγγελματικής εξουθένωσης και ικανοποίησης: H περίπτωση παιδαγωγών και βοηθών παιδαγωγών προσχολικής αγωγής σε παιδικούς σταθμούς

Abstract

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η εξουθένωση είναι ένα σύνδρομο, το οποίο αποτελεί ένα διαχρονικό φαινόμενο και έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην ψυχική όσο και στη σωματική υγεία των ανθρώπων. Υψηλότερα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης κανείς συναντά στα επαγγέλματα που σχετίζονται με αλληλεπίδραση προς τους άλλους καθώς έρχονται διαρκώς σε επαφή με άτομα και με τα προβλήματά τους σε φορτισμένες συναισθηματικά καταστάσεις. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία το επάγγελμα του εκπαιδευτικού θεωρείται ως ένα από τα πιο αγχωτικά και απαιτητικά επαγγέλματα και ο όρος εξουθένωση/burnout συναντάται ως νόσος που επωάζει στο σώμα και στην ψυχή των παιδαγωγών με αποτέλεσμα πολλές φορές να οδηγεί στην μείωση της εκπαιδευτικής τους δυναμικότητας. ΣΚΟΠΟΣ: Η ερευνητική μελέτη αποτελεί μία κοινωνιολογική εμπειρική έρευνα, η οποία αποσκοπεί στη διερεύνηση του βαθμού της εργασιακής εξουθένωσης και της εργασιακής ικανοποίησης των παιδαγωγών και των βοηθών παιδαγωγών της προσχολικής αγωγής. Σκοπός της μελέτης είναι να απαντηθεί το ερευνητικό ερώτημα: «Πως επιδρά το επάγγελμα των εκπαιδευτικών της προσχολικής αγωγής στην εργασιακή εξουθένωση και στην εργασιακή ικανοποίηση τους;» ΜΕΘΟΔΟΣ: Για τους σκοπούς της έρευνας υλοποιήθηκε έρευνα πεδίου, μέσω της πραγματοποίησης ημι-δομημένων προσωπικών συνεντεύξεων σε δείγμα δεκαέξι (16) ατόμων. Η δειγματοληπτική διαδικασία ακολούθησε την μέθοδο της χιονοστιβάδας, από την προσωπική επαφή της ερευνήτριας με τα άτομα, των οποίων η συμμετοχή ήταν εθελοντική. Τα χαρακτηριστικά του δείγματος ήταν ενήλικες γυναίκες (18 ετών και άνω), εργαζόμενες παιδαγωγοί και βοηθοί παιδαγωγών της προσχολικής αγωγής της μη τυπικής εκπαίδευσης στην Κεντρική Μακεδονία (βρεφονηπιοκόμους, βοηθούς βρεφονηπιοκόμων, παιδαγωγούς πρώιμης παιδικής ηλικίας, βοηθούς παιδαγωγών πρώιμης παιδικής ηλικίας, νηπιαγωγούς). Το δείγμα εργαζόταν σε δημοτικούς παιδικούς σταθμούς του δήμου Κατερίνης και ήταν εργαζόμενες στον τομέα άνω των 5 ετών. ΑΠΟΤΕΛΕ ΣΜΑΤΑ:Τα αποτελέσματα από την διεξαγωγή της ποιοτικής έρευνας φανερώνουν ότι η επαγγελματική εξουθένωση επιδρά στην ποιότητα ζωής των παιδαγωγών και βοηθών παιδαγωγών της προσχολικής αγωγής. Τόσο η ψυχική όσο και σωματική υγεία τους επηρεάζεται άμεσα από τις πηγές άγχους που βιώνουν στον εργασιακό τους χώρο. ΣΥΜΠΕΡΑ ΣΜΑΤΑ: Το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική υγεία του εργαζομένου, στις διαπροσωπικές του σχέσεις εντός και εκτός του χώρου εργασίας και στην εργασιακή του απόδοση. Στον αντίποδα βιώνουν επαγγελματική ικανοποίηση λόγω της επιλογής τους στο συγκεκριμένο επάγγελμα, το οποίο θεωρούν πολύ σημαντικό____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ INTRODUCTION:Burnout is a persistent syndrome that negatively impacts both mental and physical health. Higher levels of burnout are often observed in jobs that require frequent interaction with others, particularly in emotionally charged situations. According to international literature, teaching is recognized as one of the most stressful and demanding professions. This syndrome silently affects educators, diminishing their capacity to teach effectively. SCOPE: This research study is an empirical sociological investigation focusing on the burnout and job satisfaction of educators and assistant educators in preschool education. The primary aim is to address the research question: "How does the profession of preschool teachers influence burnout and job satisfaction?" METHODS: For this research, fieldwork was conducted through semi-structured personal interviews with a sample of sixteen (16) individuals. The sampling method used was snowball sampling, initiated through the researcher's personal contacts, with all participants volunteering to take part. The sample consisted of adult women (aged 18 and over) who were either pedagogues or assistant educators in non-formal preschool education in Central Macedonia. This included roles such as nursery nurses, nursery assistants, early childhood educators, early childhood assistants, and kindergarten teachers. All participants worked in municipal kindergartens within the municipality of Katerini and had at least five years of experience in the field. RESULTS: The findings of the qualitative research indicate that burnout significantly impacts the quality of life for educators and assistant educators in preschool education. Both their mental and physical health are directly influenced by the stressors they encounter in the workplace. CONCLU SIONS: Burnout syndrome negatively affects employees' mental and physical health, as well as their interpersonal relationships both inside and outside the workplace. It also impacts their work performance. However, despite these challenges, employees often find professional satisfaction in their chosen occupation, which they regard as highly significant.