Εναλλακτικές τεχνικές αξιολόγησης ως μια αυθεντική μορφή αξιολόγησης.Aπόψεις εκπαιδευτικών B/θμιας Εκπαίδευσης για τη λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητά τους
Abstract
Η αξιολόγηση μέσω εναλλακτικών μορφών είναι μια συνεχής και δυναμική διαδικασία που
συνδέεται με τις διαδικασίες μάθησης κι όχι μόνο με το τελικό αποτέλεσμα. Μια τέτοια
αξιολόγηση εκτός από τον ανατροφοδοτικό της ρόλο στην εκτίμηση και μέτρηση της
επίδοσης των μαθητών /τριών, οδηγεί στην αναδιαμόρφωση των στόχων της διδασκαλίας
με στόχο την αυτορρύθμιση σε μια συνεχιζόμενη διά βίου μάθηση του εκπαιδευόμενου
τέτοια που να υποστηρίζει την ποικιλομορφία και την ετερότητα (Εlkhoury et al., 2023⸱
Κωφού & Γρίβα, 2018). Στο πλαίσιο αυτό, το παρόν πόνημα έχει ως σκοπό να διερευνήσει
τις απόψεις εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σχετικά με τη χρήση των
εναλλακτικών μορφών αξιολόγησης ως μια αυθεντική μορφή αξιολογικής διαδικασίας,
απόψεις που επηρεάζουν και επηρεάζονται από τις εκπαιδευτικές πρακτικές. Η παρούσα
ποιοτική ερευνητική μελέτη επιχειρεί να αναδείξει πώς, μέσω της επανεξέτασης και του
αναστοχασμού των εκπαιδευτικών πάνω στις δικές τους πρακτικές αξιολόγησης, είναι
δυνατόν να αναθεωρηθούν παγιωμένες και συνήθεις αξιολογικές τεχνικές, επιδεικνύοντας
ανοιχτότητα σε νέες προσεγγίσεις και υιοθετώντας προηγμένες τεχνικές αξιολόγησης,
τέτοιες που να εστιάζουν στην αξιολόγηση για τη μάθηση. Η έρευνα επικεντρώθηκε σε
τέσσερα ερευνητικά ερωτήματα που αφορούν την ικανοποίηση των εκπαιδευτικών από τις
παραδοσιακές μορφές αξιολόγησης, τις εμπειρίες τους από την εφαρμογή εναλλακτικών
τεχνικών στην καθημερινή διδακτική τους πρακτική, την εξέταση της συνάφειας των
εναλλακτικών τεχνικών με την επίτευξη του στόχου της αξιολόγησης για τη μάθηση και
προτάσεις για τις επιμορφωτικές τους ανάγκες στην αποτελεσματική εφαρμογή
εναλλακτικών αξιολογικών τεχνικών. Συμπερασματικά προέκυψε πως οι εκπαιδευτικοί,
χωρίς να απορρίπτουν συλλήβδην την παραδοσιακή αριθμητική αξιολόγηση, πιστεύουν ότι
πρέπει να υπάρχει παράλληλα μια συμπληρωματική αξιολόγηση, ώστε να αποτυπώνονται
οι ποικίλες δεξιότητες των μαθητών /τριών, αγκαλιάζοντας ταυτόχρονα την ποικιλομορφία
των εκπαιδευόμενων. Αναφορικά με τις εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης που γνωρίζουν
και αξιοποιούν οι εκπαιδευτικοί κυριαρχούν οι ομαδικές εργασίες με τη μέθοδο project και
ο προσωπικός φάκελος μαθητή, ενώ προσπαθούν να εφαρμόζουν λιγότερο διαδεδομένες
τεχνικές. Συνολικά οι εκπαιδευτικοί, παρά τις αντικειμενικές και υποκειμενικές δυσκολίες,
προσπαθούν να συνδέουν τις εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης με την αξιολόγηση για τη
μάθηση προεκτείνοντας και συσχετίζοντας τις αξιολογικές δραστηριότητες με τις βιωμένες
εμπειρίες του/της μαθητή /τριας, καλλιεργώντας ποικίλες δεξιότητες, ενθαρρύνοντας τη
δημιουργική και ισότιμη συμμετοχή όλων των μαθητών /τριών στην εκπαιδευτική
διαδικασία με απώτερο στόχο - πρόκληση τον αναστοχασμό και την αυτορρύθμιση των
εκπαιδευομένων. Αναγνωρίζοντας όλα τα παραπάνω οφέλη που απορρέουν από την
αξιοποίηση εναλλακτικών μορφών αξιολόγησης, οι εκπαιδευτικοί θεωρούν επιβεβλημένη
μια πρακτικά εφαρμόσιμη και ουσιαστική επιμόρφωσή τους στο πεδίο της εναλλακτικής
αξιολόγησης, ώστε να εμπλέκουν τους/τις μαθητές /τριές τους σε αξιολογήσεις ποιότητας,
ικανές να μετασχηματίσουν κριτικά και δημιουργικά την οπτική του νεαρού εκπαιδευό-
μενου ως αυριανού πολίτη._________________________________________________________________________________________________________________________Assessment through alternative forms is a continuous and dynamic process that is linked
to learning processes and not only to the final result. Such an assessment, in addition to
its feedback role in assessing and measuring student performance, leads to the reshaping
of teaching objectives with the aim of self-regulation in a continuous lifelong learning of
the learner such as supports diversity and otherness (Elkhoury et al., 2023⸱ Kofou &
Griva, 2018). In this context, the present work aims to explore the views of Secondary
Education teachers on the use of alternative forms of assessment as an authentic form of
assessment process, views that influence and are influenced by educational practices. This
qualitative research study attempts to highlight how, through teachers’ review and
reflection on their own assessment practices, it is possible to revise established and
common assessment techniques, demonstrating openness to new approaches and
adopting advanced assessment techniques, such as those that focus on assessment for
learning. The research focused on four research questions concerning teachers’
satisfaction with traditional forms of assessment, their experiences of implementing
alternative techniques in their daily teaching practice, examining the relevance of
alternative techniques to achieving the goal of assessment for learning and suggestions
for their training needs in the effective implementation of alternative assessment
techniques. In conclusion, it emerged that teachers, without rejecting traditional
numerical assessment altogether, believe that there should be a complementary
assessment in parallel, so as to capture the diverse skills of students, while embracing the
diversity of learners. Regarding the alternative forms of assessment that teachers know
and utilize, group work with the project method and the student's personal file dominate,
while they try to apply less widespread techniques. Overall, teachers, despite the objective
and subjective difficulties, try to connect alternative forms of assessment with assessment
for learning by extending and correlating the assessment activities with the lived
experiences of the student, cultivating a variety of skills, encouraging the creative and
equal participation of all students in the educational process with the ultimate goal -
challenging the reflection and self-regulation of the learners. Recognizing all the above
benefits that arise from the use of alternative forms of assessment, teachers consider it
necessary to have a practically applicable and substantial training in the field of
alternative assessment, in order to involve their students in quality assessments, capable
of critically and creatively transforming the perspective of the young learner as
tomorrow's citizen.